Tamim bin Hamad Al Thani: ‘Het gaat momenteel erg goed met de wereld. Ik zie weinig problemen’

Gepubliceerd op Auteur: koenarchief

https://www.humo.be/nieuws/tamim-bin-hamad-al-thani-het-gaat-momenteel-erg-goed-met-de-wereld-ik-zie-weinig-problemen~bf2fdc11/?utm_source=messagent&utm_medium=email&utm_campaign=Humo%20Nu%20in%20Humo%20-%20New%20Design%202021-2022-10-18-1300&utm_content=artikel&ctm_ctid=662a53057557bc972d2df3991f15ce5c

Tamim bin Hamad Al Thani: ‘Het gaat momenteel erg goed met de wereld. Ik zie weinig problemen’

null Beeld Getty ImagesBeeld Getty Images

favoriet voor het WK MooipratenTamim bin Hamad Al Thani, Emir van Qatar

Sjeik Tamim bin Hamad Al Thani (42), kortweg de emir van Qatar, geeft zelden interviews. Maar nu de oliestaat wijd en zijd wordt beschuldigd van corruptie en mensenrechtenschendingen bij de organisatie van het WK voetbal, dat op 20 november van start gaat, doorbreekt hij voor één keer de stilte. Een caleidoscopisch gesprek over voetbal, religie, migratie, oorlogen, vrije meningsuiting én de huidige energiecrisis, dat alles door een roze bril bekeken. ‘Een vastbesloten en krachtdadige leider is niet per definitie een dictator.’

Stelde daarentegen wél een aantal noemenswaardige problemen vast: Amnesty International, dat de infrastructuurwerken voor het WK voetbal in Qatar met argusogen volgt en eerder dit jaar een lijvig dossier publiceerde waarin het de penibele situatie van ruim twee miljoen (!) gastarbeiders aanklaagt. De mensenrechtenorganisatie beschuldigt het Qatarese regime onomwonden van ‘wetteloze en gewetenloze praktijken die enkel kunnen worden omschreven als moderne slavernij’. Wanneer we emir Al Thani vragen wat hij van die aantijgingen vindt, glimlacht hij minzaam.

TAMIM BIN HAMAD AL THANI «Ik bekijk dit liever als een positief verhaal. Qatar is het eerste Arabische land aller tijden dat een evenement van deze omvang mag organiseren. Honderdduizenden mensen van over de hele wereld zullen hierheen komen om van ons prachtige land en onze unieke cultuur te proeven. Ik benadruk graag dat iedereen, ongeacht ras, geloof of politieke overtuiging, van harte welkom is bij ons. We zullen ons uiterste best doen om al onze gasten een onvergetelijke ervaring te bezorgen.»

– Sinds Qatar twaalf jaar geleden als winnaar uit de bus kwam voor de organisatie van het WK 2022, vliegen de beschuldigingen in het rond. In verscheidene landen gingen zelfs stemmen op om het toernooi te boycotten. Het Deense nationale elftal zal aantreden in zwarte shirts, als stil protest tegen de talrijke mensenrechtenschendingen bij de bouw van de stadions. Begrijpt u waarom uw land zoveel tegenkanting ondervindt?

AL THANI «De kritiek die we hebben gekregen, was gedeeltelijk terecht. Bij de aanvang van de infrastructuurwerken was er inderdaad een probleem op het vlak van werkomstandigheden, maar dat hebben we zonder dralen opgelost. De arbeidswetten werden aangepast, zodat iedere bouwheer die een werknemer verkeerd behandelt, streng gestraft kan worden, en we werken constructief samen met tal van humanitaire organisaties. Het maakt me trots te kunnen zeggen dat Qatar vandaag een plek is waar elke arbeider in veilige en gezonde omstandigheden kan werken. We hebben de kritiek uit het buitenland ter harte genomen en omgebogen tot iets positiefs.

»Wat ik minder positief vind, is dat er ook heel wat loze beschuldigingen zijn geuit aan ons adres. Zo zou Qatar de organisatie van dit WK slechts hebben weten binnen te halen door middel van omkoping. Dat is absoluut onjuist. Er wordt zelfs beweerd dat een voetbaltoernooi in een Midden-Oosters land als Qatar een aanslag op het milieu zou zijn, omdat het warme klimaat ons ertoe noodzaakt de stadions uit te rusten met airconditioning. Dat soort ongefundeerde beweringen kan ik met de beste wil ter wereld niet serieus nemen. We maken gebruik van de allernieuwste technologieën om de ecologische voetafdruk van dit gigantische evenement zo klein mogelijk te houden. Onze stadions zijn recent doorgelicht op het vlak van duurzaamheid: ze hebben allemaal het maximum van vijf sterren behaald op de GSAS-schaal (Global Sustainability Assessment System, ecologisch onderzoeksbureau met hoofdzetel in Qatar, red.).»

– Beschouwt u die kritiek als een uiting van de morele superioriteit die het Westen zichzelf toedicht?

AL THANI «Zo zou ik het niet formuleren. Het westerse model, dat is geënt op liberale en democratische principes, is een lichtend voorbeeld voor veel landen overal ter wereld. Ook voor Qatar. Maar dat betekent niet dat wij, of al die andere landen, dat model blindelings moeten overnemen. Wij hebben net zo goed waarden en normen, en sommige daarvan vallen nu eenmaal moeilijk te verzoenen met de westerse levenswijze. De kloof lijkt soms diep, maar ik ben ervan overtuigd dat we onze verschillen kunnen overstijgen als we met een open geest de dialoog blijven aangaan.

»De belangrijkste evolutie van de voorbije decennia is dat Afrika en het Midden-Oosten gelijkwaardige gesprekspartners zijn geworden op het wereldtoneel. De tijd van het eenrichtingsverkeer, waarin het Westen de zogeheten ontwikkelingslanden eenzijdig zijn wil oplegde, is onherroepelijk voorbij. Wij koesteren het grootst mogelijke respect voor onze westerse vrienden, maar dulden niet langer dat zij zich ongevraagd met onze interne keuken bemoeien. Dat is te danken aan onze toenemende welvaart en het sterke zelfbewustzijn dat daaruit is voortgevloeid. Zo heeft president Paul Kagame in korte tijd een enorme groei gerealiseerd in het postkoloniale Rwanda, en is wijlen mijn goede vriend Lee Kuan Yew erin geslaagd het voorheen onbetekenende Singapore op de wereldkaart te zetten.»

– Paul Kagame en Lee Kuan Yew worden in het Westen beschouwd als autoritaire leiders. Meer zelfs: het bewind van uw goede vriend is de geschiedenisboeken ingegaan als een verlichte dictatuur. Bent u het daarmee eens?

AL THANI «Nee, helemaal niet. Een vastbesloten en krachtdadige leider is niet per definitie een dictator. De belangrijkste les die ik van mijn vader (Hamad bin Khalifa Al Thani, emir van Qatar van 1995 tot 2013, red.) heb geleerd, is dat een echte leider nooit twijfelt. Hij luistert naar alle meningen, weegt de voor- en nadelen zorgvuldig af en neemt vervolgens een besluit. Daarna is het zaak om voet bij stuk te houden.

»Ik beschouw het als mijn heilige plicht om de welvaart en het geluk van mijn onderdanen te beschermen. Die taak kan ik onmogelijk volbrengen als ik voortdurend word verlamd door twijfels. Als er knopen moeten worden doorgehakt in het nationale belang, doe ik dat. Onverwijld en onvervaard. Dat maakt van mij toch geen dictator?»

– Met andere woorden: een echte leider heeft het nooit bij het verkeerde eind?

AL THANI (glimlacht) «Dat heb ik niet gezegd. Wie een onvoldragen beslissing heeft genomen, moet ook de moed hebben om dat te erkennen – en, indien nodig, de klok terug te draaien. Ook dat is een levenswijsheid die mijn vader me heeft bijgebracht.»

– Uw vader trad af in 2013, naar verluidt om gezondheidsredenen. Gaat u nog vaak bij hem te rade?

AL THANI «Mijn vader heeft me gevormd tot de man die ik vandaag ben. Alles wat ik heb, kan en weet, heb ik aan hem te danken. Mijn opvoeding stond in het teken van twee idealen, die tot op heden het kloppende hart zijn van mijn leiderschap: dienstbaarheid en discipline. Daarom heb ik, net als iedere Qatarese man, mijn militaire dienstplicht vervuld. In het leger leren jonge mensen de essentie van het leven kennen: vroeg opstaan, hard werken en elke dag het beste van jezelf geven, ook als je uit je comfortzone moet treden om je doelen te bereiken.»

– En elke ochtend netjes je bed opmaken.

AL THANI (onverstoorbaar) «Een goede opvoeding is gebaseerd op rechtlijnige principes. Dat begrijpen wij in Qatar beter dan wie ook. Elke crisis waarmee we ooit werden geconfronteerd, heeft ons sterker gemaakt, omdat wij onze uitdagingen het hoofd bieden met de waarden die we in onze jeugd hebben meegekregen: eendracht, volharding en discipline.»

‘Dat Qatar het WK voetbal slechts heeft weten binnen te halen door middel van omkoping, is absoluut onjuist. Net als de bewering dat onze stadions met airco een aanslag op het milieu zouden zijn.’ (Foto: met FIFA-voorzitter Gianni Infantino.) Beeld FIFA via Getty Images‘Dat Qatar het WK voetbal slechts heeft weten binnen te halen door middel van omkoping, is absoluut onjuist. Net als de bewering dat onze stadions met airco een aanslag op het milieu zouden zijn.’ (Foto: met FIFA-voorzitter Gianni Infantino.)noneBeeld FIFA via Getty Images

– Wat zijn op dit moment de belangrijkste uitdagingen voor uw land?

AL THANI «We houden de blik op de toekomst gericht, maar zonder onze geschiedenis uit het oog te verliezen. In de jaren 30 van de vorige eeuw waren wij een natie van parelvissers, tot Japan ons wegconcurreerde en de handel overnam. Qatar zonk weg in de armoede en kon pas tien jaar later weer opkrabbelen, toen in onze grond grote hoeveelheden olie werden ontdekt. Daaruit hebben wij geleerd dat zelfgenoegzaamheid de vijand is van welvaart, en dat rijkdom nooit een definitief verworven recht is.

»Vandaag beschikken wij over aanzienlijke gas- en olievoorraden, maar die kunnen morgen uitgeput raken. Of de markt kan instorten, waardoor de vraag keldert. Daarop moeten we voorbereid zijn, en dat doen we door te investeren. Niet alleen in nieuwe technologieën, maar ook – en vooral – in mensen. We bouwen scholen en universiteiten waar kwaliteitsvol onderwijs wordt geboden, zodat onze jongeren klaar zijn voor de zware taak die hun wacht: de toekomst van ons land in goede banen leiden, in een wereld die steeds sneller verandert.»

VROUWVRIENDELIJK

– Qatar ligt midden in een geopolitiek kruitvat. Het Midden-Oosten wordt sinds mensenheugenis geteisterd door oorlogen en conflicten. Hoe schat u de huidige situatie in?

AL THANI «Wat me onrust baart, is dat hele generaties jongeren in het Midden-Oosten opgroeien zonder uitzicht op een veilig en vredevol bestaan. De onstabiele situatie in onze regio werkt een fatalistische mentaliteit in de hand, en dat is precies het tegenovergestelde van wat we nodig hebben. Daarom blijft Qatar onvermoeibaar de rol van bemiddelaar spelen: een oplossing ligt slechts binnen handbereik als alle partijen rond de tafel gaan zitten, hoe diep het water tussen hen ook mag zijn. Ik denk daarbij in de eerste plaats aan het conflict tussen Israël en Palestina, dat de voorbije decennia een buitensporige tol heeft geëist.»

– Wat is uw positie?

AL THANI «Qatar pleit voor een tweestatenoplossing. De Israëlische bezetters moeten zich terugtrekken uit het grondgebied dat rechtmatig aan de Palestijnen toebehoort. Israël schendt het internationale recht door de afspraken die zijn vastgelegd in de Oslo-akkoorden (vredesverdrag uit 1993, red.) met de voeten te treden, en dat is totaal onaanvaardbaar. Ik hoop dat we evolueren naar een situatie waarin beide volkeren vreedzaam naast elkaar kunnen bestaan, maar zover zijn we nog lang niet.»

– De agressie jegens Palestina weerhield uw vader er niet van om in de jaren 90 een hechte band te smeden met Israël. Vandaag zoekt Qatar toenadering tot Iran, dat internationaal onder vuur ligt vanwege de talrijke mensenrechtenschendingen onder het streng islamitische regime. Delven uw idealen het onderspit wanneer er economische belangen op het spel staan?

AL THANI «Qatar en Iran delen het eigenaarschap van een omvangrijk gasveld in de Perzische Golf, dus ik kan niet ontkennen dat onze economische belangen tot op zekere hoogte gelijklopen. Maar dat is niet de voornaamste reden waarom wij met de Iraniërs rond de tafel zitten: we zijn buurlanden, dus móéten we wel met elkaar praten. Ik zou het harnas van de moraalridder kunnen aantrekken en verontwaardigd roepen: ‘Ik veroordeel de praktijken van het Iraanse regime en weiger onze gesprekken voort te zetten!’ Maar wat bereik ik daarmee?»

– Applaus op alle banken, omdat u stelling hebt genomen tegen een gewelddadig regime.

AL THANI «Maar tegelijkertijd zou ik de stabiliteit in mijn regio – die, zoals u zei, bijzonder fragiel is – ernstig in gevaar brengen. Een volgehouden, constructieve dialoog is de enige remedie voor de problemen die het Midden-Oosten al zo lang teisteren. Dus: ja, ik praat met ayatollah Khamenei (hoogste leider van Iran, red.). En ja, als de Syrische president Bashar al-Assad me de hand reikt, zal ik ook met hém praten – op voorwaarde dat hij openstaat voor vredesgesprekken en zich bereid toont om de gewelddaden tegen zijn bevolking stop te zetten. Het enige wat ik nooit zal doen, is onderhandelen met terroristen.»

– Valt een president die zijn eigen bevolking uitmoordt dan niet in die categorie?

AL THANI «President Assad is door de hele wereld persona non grata verklaard, niemand wil nog met hem praten. Opnieuw is de vraag: wat bereiken we daarmee? De Syrische bevolking wordt onverminderd afgeslacht, ondanks onze luidkeelse afkeuring. Als we die toestand een halt willen toeroepen, moeten we ons morele oordeel opzijzetten en gesprekken opstarten.

»Een duurzame, onderhandelde oplossing is niet enkel in het belang van het Midden-Oosten, maar van de hele wereld. Sinds het begin van de oorlog (in 2011, red.) wordt Europa overspoeld door Syrische vluchtelingen. Hoewel ik oneindig veel begrip heb voor de betreurenswaardige situatie waarin zij verkeren, kan ik enkel vaststellen dat die massamigratie ernstige problemen met zich meebrengt. Er gaan steeds meer stemmen op om de toestroom aan banden te leggen, niet het minst van populistische politici die de crisis trachten uit te buiten voor eigen gewin, en zo een gepolariseerd klimaat creëren waarin de ontevredenheid ongehinderd kan woekeren. Dat kan op termijn bijzonder nefaste gevolgen hebben.»

– Wat bedoelt u precies?

AL THANI «De mensen die Syrië ontvluchten, zijn geen gelukszoekers: het enige wat ze willen, is een veilig onderkomen voor zichzelf en hun familie. Wanneer zij terechtkomen in een maatschappij die de oprechtheid van hun motieven in twijfel trekt en hen bijgevolg behandelt als minderwaardigen, ontstaat de perfecte voedingsbodem voor radicalisering. Discriminatie is een hardnekkig kwaad dat met wortel en tak moet worden uitgeroeid. We hebben maar één aardbol, waarop we met z’n allen samenleven. Begrip en tolerantie zijn dus van het allergrootste belang. We moeten aandacht hebben voor wat ons bindt, niet voor wat ons scheidt.»

– Is het dan niet merkwaardig dat uw land hechte banden heeft met de Moslimbroederschap, een fundamentalistische islamitische beweging die de westerse waarden verwerpt?

AL THANI (afgemeten) «Ik weet niet waar u die informatie vandaan haalt. Er is geen enkele link tussen Qatar en de Moslimbroederschap.»

– Dus u keurt hun overtuigingen af?

AL THANI «Qatar is een land met een open geest. Wij zijn fiere moslims die onze culturele tradities zorgvuldig koesteren, maar tegelijkertijd de moderne wereld omarmen. Zo is de gelijkwaardigheid tussen mannen en vrouwen één van de speerpunten van mijn beleid. 63 procent van de universiteitsstudenten en 50 procent van de beroepsbevolking zijn vrouwen. Er zitten zelfs drie vrouwelijke ministers in mijn regering!»

‘Ik zou het harnas van de moraalridder kunnen aantrekken en verontwaardigd roepen: ‘Ik veroordeel de praktijken van het Iraanse regime!’ Maar wat bereik ik daarmee?’ (Foto: met de Iraanse ayatollah Khamenei.) Beeld AFP‘Ik zou het harnas van de moraalridder kunnen aantrekken en verontwaardigd roepen: ‘Ik veroordeel de praktijken van het Iraanse regime!’ Maar wat bereik ik daarmee?’ (Foto: met de Iraanse ayatollah Khamenei.)noneBeeld AFP

MOEDIGE MACRON

– Het Qatarese staatsbestel is gebaseerd op absolute autoriteit. Als emir hebt u de wetgevende, rechterlijke én uitvoerende macht in handen. Mogen uw ministers en onderdanen vrijuit zeggen wat ze denken?

AL THANI «Enerzijds beschouw ik de vrijheid van meningsuiting als een kostbaar goed dat tot elke prijs moet worden beschermd. Het staat mijn onderdanen vrij om altijd en overal hun mening te verkondigen, zelfs als die niet aansluit bij mijn persoonlijke overtuigingen of kritisch is voor het beleid van mijn regering.»

– En anderzijds?

AL THANI «Anderzijds moeten we erover waken dat de vrijheid van meningsuiting niet ontspoort. Als uitspraken als enige doel hebben olie op het vuur te gieten in conflicten, of bepaalde bevolkingsgroepen opzettelijk te kwetsen, moeten er duidelijke grenzen worden getrokken. De dialoog stopt waar de belediging start. De onophoudelijke moddergevechten die worden gevoerd op de sociale media, waar mensen elkaar voor het minste naar de keel vliegen, zijn daarvan een schrijnend voorbeeld. Dat sterkt me in mijn overtuiging dat ongebreidelde vrijheid, zonder enige vorm van controle, nooit een goede keuze is.»

– In 2020 legde uw regering de vrijheid van meningsuiting sterk aan banden. Wie wordt betrapt op ‘foutieve uitspraken die het nationale belang schaden’, loopt het risico op een fikse geldboete of een celstraf. Die nieuwe wetgeving kwam u niet alleen op felle kritiek te staan van mensenrechtenorganisaties, maar ook van de Europese Unie.

AL THANI (aarzelt) «Wij beschouwen de Europese Unie als een belangrijke bondgenoot die al decennialang constructief met ons samenwerkt. De onvermoeibare inspanningen die zij levert op het wereldtoneel, zijn van essentieel belang om de geopolitieke stabiliteit te vrijwaren. Ik wil dus benadrukken dat Qatar schouder aan schouder staat met de EU en ben ervan overtuigd dat zulke minieme meningsverschillen onze uitstekende verstandhouding niet zullen overschaduwen.

»Europa is een pluralistisch continent waar tal van culturen en religies vreedzaam samenleven. Christenen, moslims, joden… genieten er de vrijheid om elkaar te ontmoeten in een sfeer van wederzijds respect en begrip, wat leidt tot een bijzonder waardevolle synergie van ideeën. De enorme vooruitgang die de voorbije decennia werd geboekt op technologisch, commercieel, financieel en cultureel vlak, is uitsluitend te danken aan dergelijke vormen van samenwerking.

»Op de keper beschouwd gaat het momenteel erg goed met de wereld. Er zijn weinig noemenswaardige problemen. En als we de handen in elkaar slaan, zullen we ook die kunnen overwinnen.»

– Vindt u de oorlog in Oekraïne dan geen noemenswaardig probleem?

AL THANI «Een ernstig probleem, waarvoor met spoed een oplossing moet worden gezocht. In dat conflict bewijst de Europese Unie nogmaals haar waarde. Men heeft resoluut gekozen voor een aanpak die is gericht op de-escalatie, door alle communicatiekanalen met het Kremlin open te houden. Ik denk in het bijzonder aan de moedige en broodnodige bemiddelingspogingen van Emmanuel Macron. De Franse president is, net als ik, doordrongen van het besef dat een volgehouden dialoog de enige remedie is in penibele situaties als deze.»

– Bent u het eens met de sancties die de Europese Unie aan Rusland heeft opgelegd?

AL THANI «De toekomst zal moeten uitwijzen of de sancties een doeltreffende maatregel zijn geweest. Op dit moment kan ik enkel vaststellen dat de oorlog tussen Rusland en Oekraïne een ernstige energiecrisis heeft veroorzaakt. Europa is de voorbije decennia te afhankelijk geworden van een constante toevoer van goedkoop Russisch gas. Nu Vladimir Poetin de kraan heeft dichtgedraaid, zien veel landen zich plots geconfronteerd met een acuut bevoorradingstekort. Helaas zijn de gevolgen voelbaar in alle geledingen van de samenleving. De hoge energieprijzen duwen mensen overal ter wereld in de armoede.»

WEDERZIJDS RESPECT

– Qatar beschikt over enorme gasvoorraden die de Europese nood kunnen lenigen. Wordt u onze redder in nood?

AL THANI «Op dit moment voeren wij vooral gas uit naar Azië. Uiteraard zullen wij al het mogelijke doen om onze Europese partners te helpen, maar onze voorraden zijn niet onuitputtelijk. Rusland is de belangrijkste gasleverancier ter wereld en zal dat in de toekomst ook blijven, alle conflicten ten spijt. Het is een illusie te denken dat Qatar die rol ooit volledig zal kunnen overnemen.»

– Welke rol ziet u weggelegd voor alternatieve bronnen als wind- en zonne-energie?

AL THANI «De alternatieve energiesector staat nog lang niet sterk genoeg om in de wereldwijde behoefte te voorzien. Daarom blijft Qatar investeren in een duurzame productie van gas en lng (liquid natural gas, vloeibaar aardgas, red.). Hoewel wij als zogeheten oliestaat vaak het verwijt krijgen niet begaan te zijn met de toekomst van onze planeet, leveren we enorme inspanningen om de ecologische impact van onze olie- en gaswinning tot een minimum te beperken. Zo zijn we er de voorbije jaren in geslaagd om de CO2-uitstoot in belangrijke mate terug te dringen door gebruik te maken van de modernste technologieën.

»Qatar heeft de ambitie een stabiliserende factor te zijn in een energiemarkt die wordt gedefinieerd door crisissen en onvoorspelbare veranderingen, en een betrouwbare partner te worden in de strijd tegen de klimaatopwarming.»

– Zult u die ambitie kunnen waarmaken in een wereld die steeds sneller lijkt af te stevenen op een nieuwe Koude Oorlog?

AL THANI «Een langdurige oorlog tussen twee grote machtsblokken – het Westen aan de ene kant, Rusland en China aan de andere – is het slechtst mogelijke toekomstscenario. Diplomatie is ons krachtigste wapen tegen een nieuwe Koude Oorlog. Zolang alle partijen het hoofd koel houden en zich bereid tonen om een constructieve dialoog aan te gaan, ligt een vreedzame oplossing binnen handbereik.

»Qatar zal zich steeds blijven positioneren in het moedige midden. We koesteren onze sterke band met het Westen, maar onderhouden tegelijkertijd goede relaties met China, dat onze belangrijkste afnemer is van lng. Die samenwerking bewijst dat het mogelijk is om meningsverschillen te overstijgen in het algemeen belang. In deze geglobaliseerde wereld zijn we allemaal met elkaar verbonden.»

– Of tot elkaar veroordeeld?

AL THANI «Met pessimisme komen we geen stap vooruit. We moeten aanvaarden dat er altijd fundamentele verschillen zullen bestaan tussen landen en culturen, en ons uiterste best doen om die te overbruggen. Dat is ook de reden waarom ik heb toegestemd in dit interview: u hebt me erg interessante vragen gesteld, die me inzicht hebben geboden in uw westerse manier van denken. Omgekeerd hoop ik dat mijn antwoorden kunnen bijdragen tot een groter begrip van de standpunten die Qatar inneemt. We zijn het niet over alles eens, maar dat hoeft ook niet: deze waardevolle uitwisseling van ideeën is verlopen in een sfeer van wederzijds respect, en op het eind nemen we afscheid als vrienden. Die verbondenheid in verscheidenheid is precies wat de wereld nodig heeft in deze woelige tijden.»

Human Rights Watch: ‘Het aantal dode arbeiders ligt wellicht hoger dan geschat’

‘Iedere bouwheer die een werknemer verkeerd behandelt, kan streng gestraft worden, en we werken constructief samen met tal van humanitaire organisaties,’ betoogt emir Tamim bin Hamad Al Thani hierboven trots. Heeft hij gelijk en zijn de arbeidsomstandigheden in de Golfstaat werkelijk verbeterd? We vroegen het aan Jan Kooy van Human Rights Watch, de mensenrechtenorganisatie die de misstanden in Qatar al jarenlang aanklaagt.

JAN KOOY «De emir heeft een punt: Qatar heeft sinds de storm aan kritiek enkele hervormingen doorgevoerd. De belangrijkste daarvan is de afbouw van het zogenaamde kafalasysteem, dat arbeiders verbood om van werkgever te veranderen (vorig jaar hebben ruim 200.000 arbeiders dat gedaan, tegenover 8.600 in 2018, red.). De zware druk van de internationale gemeenschap werkt dus.

»Maar alles in acht genomen, blijft de toestand belabberd. De arbeidsomstandigheden zijn nog altijd penibel, wie staakt of protesteert, wordt gearresteerd en het land uitgezet, en we hebben er het raden naar hoeveel mensen gewond raken en sterven op de werven. Te veel hervormingen blijven ook beperkt tot werven voor de stadions, terwijl er voor het WK veel wegen, hotels en volledig nieuwe wijken gebouwd zijn.»

KOOY «The Guardian moest die berekening zo wel maken, want de Qatarese autoriteiten werken niet mee. De overheid zegt dat er tussen 2010 en 2019 in alle beroepsgroepen 15.021 niet-Qatari gestorven zijn. Meestal is de doodsoorzaak onduidelijk of sterven jonge arbeiders volgens de autoriteiten aan een hartaanval of uitdroging. Dat zijn geen ‘natuurlijke overlijdens’ zoals Qatar ons wil doen geloven: het is werken als een slaaf tot je doodvalt. Zo’n hoog aantal natuurlijke overlijdens op het werk valt ook niet te rijmen met het gereputeerde gezondheidssysteem in Qatar. De conclusie is dat er met zekerheid duizenden arbeiders het leven gelaten hebben nog voor er een bal gerold heeft. Waarschijnlijk ligt het dodental dus hoger dan de schatting van The Guardian.»

KOOY «Dat is een lachwekkende bewering. Er is een reden waarom wij geen kantoor en vaste onderzoekers in Qatar hebben: je krijgt meteen met de autoriteiten te maken. In november vorig jaar arresteerden de ordediensten twee Noorse onderzoeksjournalisten. Ze werden 36 uur vastgehouden en hun beeldmateriaal met bewijzen van misstanden werd vernietigd. In dezelfde maand werd nog een andere Noorse journalist 24 uur lang opgesloten, en zo zijn er nog veel meer voorbeelden. De FIFA zou op zulke momenten keihard moeten ingrijpen, maar ze laat begaan. Ik vraag me af wat journalisten straks nog kunnen betekenen in Qatar.» (so)

© Le Point

Één reactie op Tamim bin Hamad Al Thani: ‘Het gaat momenteel erg goed met de wereld. Ik zie weinig problemen’

  1. Lincoln Georgis

    […]that is the finish of this write-up. Right here you will discover some websites that we consider you will value, just click the links over[…]