https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2025/06/03/burn-out-depressie-werkvloer/

“Lui? Ik werkte net te veel”: Emma (26), Nicolas (31) en Thomas (27) getuigen over burn-out op jonge leeftijd

Te hoge werkdruk? Luiheid? Gebrek aan motivatie? Te hoge verwachtingen? Het is zoeken naar verklaringen voor het feit dat steeds meer jonge werknemers met een burn-out kampen. “Wij zijn mensen die geen ‘nee’ kunnen zeggen”, zegt Emma (26) die al maanden thuiszit. “Jongeren durven sneller aan de alarmbel te trekken”, denkt Nicolas (31). Informaticus Thomas (27) wijst op een gevoel van isolatie.

di 03 jun. 19u11
Ze zijn te lui. Ze willen niet meer werken. We parafraseren enkele reacties uit onze mailbox nadat VRT NWS had bericht over nieuwe cijfers van het RIZIV. Het rijksinstituut voor ziekte- en invaliditeitsverzekering stelt vast dat het aantal Belgen dat lang thuiszit door een burn-out fors is toegenomen. De stijging is het grootst bij de jonge werknemers.

Emma* (26) zit al sinds februari thuis met een burn-out en wijst vooral op de hoge werkdruk als verklaring. Mensen met een burn-out zijn allesbehalve lui, vertelt ze in gesprek met VRT NWS. “Het omgekeerde is waar. Je belandt in een burn-out door te veel of te hard te werken, door geen ‘nee’ te kunnen zeggen.”

Ook telewerken heeft bij Emma een cruciale rol gespeeld. “Sinds de coronacrisis is thuiswerk normaal geworden. Ik hou van de vrijheid, maar thuis heb ik wel heel wat moeite om het werk los te laten. Het eerste wat ik elke morgen doe, is Slack openen (de communicatie-applicatie die Emma en haar collega’s gebruiken) en aan het einde van de werkdag kan ik de laptop moeilijk sluiten. Je blijft altijd bezig.”

Maandenlang heb ik me volledig gesmeten, tot het vat volledig leeg was

Nicolas (31)normal

Nicolas (nu 31) was even oud als Emma toen hij in 2020 een burn-out kreeg. Hij was net afgestudeerd en had een eerste job als onderwijsassistent aan de KU Leuven toen de coronacrisis uitbrak. “De hele organisatie van de universiteit veranderde en er werd plots omgeschakeld van traditioneel onderwijs naar afstandsonderwijs. Ik werd meteen in het diepe gegooid.”

De jongeman voelde zich er persoonlijk verantwoordelijk voor dat de lessen voor de studenten – ondanks de crisis – niet aan kwaliteit zouden inboeten. “Onze oudere proffen waren niet altijd even bedreven in dat afstandsonderwijs, dus ik sprong bij waar mogelijk. Onze premier zei toen meermaals op tv: hou vol! En dat heb ik gedaan. Maandenlang heb ik me volledig gesmeten, tot het vat volledig leeg was.”

Nicolas viel uit met een burn-out en maakte maanden later een drastische switch. Los van de werkdruk besefte hij ook dat een job in de academische sector hem eigenlijk niet zo goed lag. Vandaag is hij aan de slag als aannemer.

*Emma is een schuilnaam. De jonge vrouw zit momenteel nog thuis met een burn-out en heeft ervoor gekozen om anoniem te getuigen. Haar echte naam is bekend bij de redactie.

Professor arbeidsgeneeskunde Lode Godderis bevestigt in De Ochtend op Radio 1 dat een te hoge werkdruk de grootste factor is die speelt bij de toename van het aantal werknemers met een burn-out. “De uitval is het grootst in sectoren waar de werkdruk hoger is, of hoger gepercipieerd wordt.” Zeker jongeren die niet begeleid worden vallen daardoor snel uit.

Hij ziet nog een mogelijke verklaring. “Jongeren kijken anders naar het leven.” Ze stellen de rol van een job meer in vraag. “Het werk heeft aan belang afgenomen ten opzichte van andere aspecten in het leven.” Voor veel jongeren is werken gewoon een bron van inkomsten geworden.”

Godderis stelt vast dat de verwachting van jonge werknemers vaak onrealistisch hoog liggen. “Dat wordt voor een stukje gevoed vanuit sociale media. Hoe maak je snel succes? Hoe word je snel rijk? Hoe klim je snel op op de ladder en hoe maak je carrière? Dat zijn verwachtingen die gecreëerd worden.”

Mijn generatie, maar zeker de generatie die nog jonger is, durft ook sneller aan de alarmbel trekken

Nicolas (31)normal

Ook Nicolas wijst op de rol van sociale media. “Mensen tonen er enkel de mooie aspecten van hun job. Wanneer je zelf minder gelukkig bent in je job, kan zoiets je net nog dieper in de put duwen.”

De dertiger erkent dat jonge werknemers anders naar een job kijken, maar hij ziet dat niet uitsluitend als een negatief aspect. “Mijn generatie, maar zeker de generatie die nog jonger is, durft ook sneller aan de alarmbel te trekken. Mentale gezondheid is veel bespreekbaarder geworden.”

Uit een bevraging uit 2024 van hr-dienstverlener Securex bij ongeveer 1.500 werknemers blijkt dat vooral de motivatie bij werknemers onder de 30 jaar sterk gezakt is. Securex deelt de bevraagden in in 3 categorieën: ‘autonoom gemotiveerden’, ‘sterk gemotiveerden’ en ‘zwak gemotiveerden’.

Bij de jonge werknemers wordt die laatste groep steeds groter, terwijl diezelfde groep bij de 30+’ers ongeveer even groot is gebleven. In 2019 was ongeveer 1 op 4 werknemers jonger dan 30 jaar ‘zwak gemotiveerd’ (27,5 procent). In 2024 waren dat er al bijna 4 op 10 (39,7 procent).

Securex trekt aan de alarmbel, want hoe minder gemotiveerd een werknemer is, hoe groter de kans op een burn-out. De helft van de ‘zwak gemotiveerden’ dreigt tegen een burn-out aan te lopen.

‘Autonoom gemotiveerden’ zijn mensen die hun werk graag doen en hun job zinvol vinden. ‘Sterk gemotiveerden’ zijn mensen die een hoge autonome motivatie hebben, maar zich ook sterk laten leiden door andere factoren zoals een goede verloning. ‘Zwak gemotiveerden’ zijn mensen die eigenlijk nergens motivatie vinden om hun job te doen.

Securex ziet 2 opvallende verklaringen waarom de groep ‘zwak gemotiveerde’ twintigers steeds groter wordt: uit de bevraging blijkt dat zij steeds minder een gevoel van autonomie (vrijheid in het uitoefenen van de job) en verbondenheid op het werk ervaren. Dat laatste sluit aan bij wat professor Arbeidsgeneeskunde Lode Godderis vanmorgen zei in De Ochtend op Radio 1.

“Als je je al wat minder goed voelt, en je hebt nog geen sterke band met collega’s kunnen opbouwen, dan daalt ook de neiging om te blijven werken. Je gaat je nóg minder goed voelen, dus je gaat naar de dokter en je ‘laat je ziek schrijven’.”

Als IT’er moest ik steeds problemen oplossen, maar als je zelf niet goed in je vel zit, ga je daar aan onderuit

Thomas (27) getuigt in Radio 2 Spits over zijn burn-outnormal

Dat gebrek aan verbondenheid zal Thomas (27) uit Antwerpen zeker herkennen. “Bij mij waren er 2 oorzaken”, vertelt de jonge IT’er uit Antwerpen in Radio 2 Spits. Ook hij viel vorig jaar een tijdje uit met een burn-out.

“Door een operatie ben ik wat geïsoleerd geraakt. Daarnaast waren er factoren op het werk die meespeelden: we zaten met een werknemerstekort en niet iedereen op de vloer stond open voor verandering”,

“Als IT’er moest ik steeds problemen oplossen, maar als je zelf niet goed in je vel zit, ga je daar aan onderuit.” De burn-out ging bij Thomas gepaard met een gevoel van verdriet en isolatie. “Ik voelde me verloren.”

Iedereen die we vandaag gesproken hebben, wijst op de rol van de werkgever om burn-outs te voorkomen. “Want een burn-out is niet alleen het probleem van een werknemer”, haalt Emma “haar grootste frustratie in dit verhaal” aan.

Emma trok in de maanden voor ze uitviel aan de alarmbel bij haar werkgever, maar vond geen gehoor. “Een burn-out mag geen probleem zijn van enkel de werknemer. Je wordt gewoon op de bank gezet tot je kan terugkeren. Maar je kan niet terugkeren, want de problemen die geleid hebben tot de burn-out worden niet aangepakt op de werkvloer.”

Telkens ik klaar ben om opnieuw aan de slag te gaan, duikt er een nieuw probleem op

Emma (26) zit al sinds februari thuis met een burn-outnormal

Aantal jonge werknemers dat lang thuiszit met depressie of burn-out fors toegenomen

Dat laatste is ontzettend belangrijk, benadrukt ook professor Godderis. “We moeten niet alleen kunnen benoemen hoe wij ons voelen, maar de stap om een oplossing te zoeken op het werk moet ook gezet worden. We moeten het gesprek daarover écht aangaan. En daar denk ik dat we met zijn allen nog heel veel werk te doen hebben.”

Dat gesprek moet voor Godderis ook tweerichtingsverkeer zijn. “Ja, de werkgever moet aandacht hebben voor die goeie werkomstandigheden, maar tegelijkertijd moet je ook als medewerker aangeven wat jouw unieke bijdrage is. Met andere woorden: waar ben je goed in en waarvoor kunnen de collega’s op jou rekenen?”

Ook Securex hamert op de rol van de werkgever. “Het gebrek aan autonomie (psychologische vrijheid) op het werk kan je verhelpen door werknemers zelf te laten bepalen hoe ze hun werk doen, maar ook door keuzes te bieden of door het waarom van taken of doelen uit te leggen. Achter een doel staan, helpt om autonomie te ervaren.”

Ook het gevoel van een gebrek aan verbondenheid op de werkvloer is iets waar een werkgever mee aan de slag kan. En telewerk hoeft daar zeker geen spelbreker in te zijn.