Bonnie ‘Prince’ Billy: ‘Hiphop klinkt alsof ik tijdens de seks met mijn vrouw haar vagina links laat liggen’
Jurgen Beckers27 januari 2025
nieuwe plaat‘The Purple Bird’
‘Sociale media zijn er zogenaamd om ons leven te vergemakkelijken, maar leiden ons vaak net weg van de essentie van het leven.’Beeld David KasnicnormalWill Oldham (55), de man die u ondertussen al ruim een kwarteeuw kent als Bonnie ‘Prince’ Billy, is behalve een begenadigde en unieke singer-songwriter ook een veelschrijver die gemiddeld één à twee platen per jaar uitbrengt. Zijn nieuwe ‘The Purple Bird’ is een ander beestje: een countryplaat grand cru, opgenomen met Nashville’s finest, en geproduceerd door David Ferguson, die Oldham leerde kennen toen hij ‘I See a Darkness’ met Johnny Cash meezong.
Zo productief als hij is als muzikant, zo zelden staat Will Oldham de pers te woord. De interviews die hij geeft naar aanleiding van ‘The Purple Bird’ zijn, een paar uitzonderingen buiten beschouwing gelaten, zijn eerste in 15 jaar.
Krijg een melding bij muziek- en festivalnieuws
Zelf sprak ik hem één keer eerder, exact 25 jaar geleden, naar aanleiding van de release van zijn plaat ‘I See a Darkness’, voor mij en vele anderen nog steeds zijn meesterwerk. En zo gesloten en ontwijkend als hij toen was, zo open en meegaand is hij vandaag. Als we hem ontmoeten in de lobby van een Amsterdams hotel, schuift hij voor Humo zelfs zijn chocomousse aan de kant.
HUMO Eet gerust voort.
WILL OLDHAM «Neenee, ik was er klaar mee. Heel lekker, maar een beetje veel. En ook: ze hadden er wat zeezout over gestrooid – wat het helemaal perfect maakte – maar nu dat eraf is, heb ik het gevoel dat, welja, het beste eraf is.»
HUMO Waarom heb je zo lang geen interviews gegeven?
OLDHAM «De voornaamste reden is dat ik lange tijd geen flauw idee had hoe ik over mijn platen moest praten. Wanneer een plaat uitkwam, was ik meestal nog maar net begonnen met uit te vlooien wat ik had gedaan of wat het betekende. Een plaat schrijven en maken is een proces dat zich voor een groot stuk in het onderbewuste afspeelt. Interviews voelden aan alsof ik de kostbare tijd van zowel de luisteraar, de lezer als de interviewer aan het verspillen was.
»Maar deze plaat is op vele vlakken totaal anders. Deels omdat ik pas voor de tweede keer heb samengewerkt met een producer, mijn goede vriend David Ferguson, deels omdat ik heb samengewerkt met andere songwriters, en deels omdat ik mij heb laten omringen met de allerbeste sessiemuzikanten. Naast gewillige participant was ik ook een opgewonden toeschouwer.
»Nog een reden waarom ik heb besloten om weer interviews te geven, is dat ik in tijden als deze meer dan ooit mijn best moet doen om het publiek te laten weten dat ik überhaupt bestá en dat ik een plaat heb uitgebracht. Ik moet ervoor zorgen dat mijn stem wordt gehoord in de lawine aan muziek die de luisteraar dagelijks overspoelt.»
HUMO Heb je zelf een methode om doorheen die lawine te navigeren?
OLDHAM (denkt na) «Misschien is het mijn verantwoordelijkheid om al diegenen die zich in die stortvloed verloren voelen een rustpunt aan te bieden. Ik heb de tijd nog meegemaakt dat er geen sociale media bestonden, geen Spotify, geen algoritmes die je doen en laten bepalen. And guess what: it was great! (lacht) En om op je vraag te antwoorden: ik ontloop de lawine door offline te gaan. Dat is geen vlucht, dat is een keuze en een manier om weer dichter bij jezelf te komen en intenser te gaan leven. Als je een maand geen krant leest, en ze daarna weer oppikt, zul je merken dat er niets is veranderd. It’s still the same crisis! (lacht)
»Al die dingen die er zogenaamd zijn om ons leven te vergemakkelijken, leiden ons vaak net weg van de essentie van het leven. Toen computers hun intrede in muziekstudio’s deden, ontstond ook de drang om alles tot in het oneindige op te kuisen, alle fouten eruit te halen. Terwijl onregelmatigheden en fouten net een essentieel onderdeel zijn van muzikale communicatie, en bij uitbreiding van menselijke interactie. Dat is ook wat ik me afvraag bij dat hele idee van AI: willen we dan geen mensen meer zijn? Willen we helemaal niks meer zelf doen? Je kunt autotune op je stem zetten zodat je niet meer vals zingt, maar je kunt ook leren zingen. En als dat niet lukt: get another job! Dat is oké, niet iedereen moet zingen.»
‘Misschien word ik met elke plaat die ik uitbreng wel minder en minder relevant, maar ik ben 55 en kan nog meedoen.’Beeld DAVID KASNICnormalHUMO De laatste keer dat ik je sprak, was bij de release van ‘I See a Darkness’…
OLDHAM «Oh my God.»
HUMO Kun je de songschrijver die je toen was vergelijken met die van nu?
OLDHAM «De jaren 90 waren een zoektocht geweest: ik had in theaterstukken gespeeld, in films geacteerd, en ik speelde muziek (onder de namen Palace, Palace Brothers, Palace Music en Palace Songs, red.). ‘I See a Darkness’ was het begin van Bonnie ‘Prince’ Billy, het pseudoniem waarmee ik besloot om mij voltijds als muzikant te gaan gedragen. Ik zei tegen mezelf: vanaf nu ben ik Bonnie ‘Prince’ Billy en schrijf ik songs, maak ik platen en speel ik shows.
»Maar een dikke vijftien jaar geleden begon de muziekindustrie plots drastisch te veranderen – muziek werd op een andere manier verspreid en geconsumeerd – en ging ik mij afvragen: dit is niet meer wat ik dacht dat het was, wil ik hier nog wel in meedraaien? Het was een periode waarin ik platen met covers van The Everly Brothers en Merle Haggard heb gemaakt, en op tournee ben gegaan met The Babblers, een groep waarmee we de songs van ‘Babble’ brachten, een obscure plaat van Kevin Coyne en Dagmar Krause. Coyne had daar zelf nooit mee getourd, dus ik dacht: laat ik het dan maar doen. Het was een manier om mijn weg opnieuw te vinden, en uit te vissen: where the fuck are we? Een vraag waar ik overigens nooit een sluitend antwoord op heb weten te formuleren (lacht).»
HUMO Zocht je ook naar antwoorden in de muziek die je coverde?
OLDHAM «Ik zag het vooral als een manier om mijn conditie te onderhouden en bij te leren. Maar op een dag wees een vriend me op een artist residency op Hawaï, waarvoor ik me kandidaat besloot te stellen. Ik heb er een maand gezeten, samen met mijn vrouw, in the middle of nowhere, in een hutje op een actieve vulkaan. Zonder internet of noemenswaardig gsm-bereik. De tweede dag al was ik een song aan het schrijven, en dat heb ik een maandlang elke dag gedaan. Ik dacht: dit is blijkbaar wat ik doe als er geen afleiding is. Misschien moet ik er toch maar weer mijn brood mee proberen te verdienen? En tot nu toe lukt dat. Misschien word ik met elke plaat die ik uitbreng wel minder en minder relevant, maar ik ben 55 en kan nog meedoen.»
BARMAN ZONDER NAAM
HUMO Je lijkt me niet tot de categorie artiesten te behoren die songwriting als een mysterieus proces zien. Op YouTube staat zelfs een anderhalf uur durende workshop waarin je de kneepjes van het vak uitlegt. Ik zie het pakweg Keith Richards niet doen.
OLDHAM «Ik kan je proberen uit te leggen hoe het moet, maar dan nog zul je het zelf moeten leren. Het is zoals wanneer je een song over pijn en liefdesverdriet hoort en denkt: ik weet perfect wat hij of zij bedoelt. Maar dan voel je voor het eerst zelf liefdesverdriet en denk je: ik had geen flauw benul.
»Ik heb geen Spotify op mijn smartphone, maar ik heb wel een iPod Classic. Gisteren in de trein kwam daarop ‘Wild Is the Wind’ van Nina Simone voorbij: ik blijf het een raadsel vinden waarom die song zo goed is. Maar zoals elk raadsel kan het worden opgelost. En ook al los je het nooit op, je kunt wel dichter bij de oplossing komen. Een zin als ‘You touch me, I hear the sound of mandolins’… (Spreidt de armen) Wow! Ik ben het gaan opzoeken: de tekst van ‘Wild Is the Wind’ is geschreven door Ned Washington. En weet je wat die man zijn beroep was? Tekstschrijver (lacht). ‘When You Wish upon a Star’ is ook van hem. Ik heb een groot respect voor specialisten, mensen waarop je beroep kunt doen als je ze nodig hebt. Veel mensen zeggen: ‘Ooit wil ik een boek schrijven’, of ‘Ooit wil ik een plaat maken’. Wel: begin er dan maar aan, want je leert het niet één-twee-drie. Al sinds mijn 8ste doe ik theaterwerk. Ik ben al mijn hele leven bezig met zoeken naar hoe je tekst op creatieve wijze kunt vertolken. Er is volgehouden aandacht en toewijding nodig om ergens goed in te worden. En er zijn dingen waar ik goed in ben, maar er zijn er veel meer waar ik niks van bak.»
‘Spotify is verkeerd, maar sommige van mijn platen staan erop, omdat ik wil dat de mensen weten dat ik besta’
HUMO Eén van de dingen die je kunt, is acteren.
OLDHAM «Ik doe het steeds minder. Gevraagd naar wat hij het ergst vond aan muzikant zijn, antwoordde Merle Haggard ooit: ‘Je leven een jaar op voorhand leven, weten dat je volgend jaar op 8 september in Toronto op het podium zult staan.’ In film werkt het anders, toch voor de rollen die men mij aanbiedt. ‘Over tien dagen filmen we in de buurt van Kentucky, kun je drie dagen komen?’ Wel, nee. Die agenda’s vallen moeilijk op elkaar af te stemmen. Ik was 16 toen ik in de western ‘Matewan’ meespeelde, en dat was één van de beste werkervaringen waar ik ooit bij betrokken ben geweest. We zaten met de hele crew – acteurs, regisseur, assistenten, noem maar op – in een hotel in West Virginia, waardoor we heel hard het gevoel hadden: ‘We zijn dit sámen aan het doen.’ Dat is niet hoe het doorgaans is: bij filmproducties blijft iedereen meestal op zijn eiland.»
HUMO Wat is de recentste rol die je hebt gespeeld?
OLDHAM «Die van barman in ‘The Bikeriders’ uit 2023 (met Austin Butler en Jodie Comer, red.). Ik ben erin gerold via producente Sarah Green, die ik nog kende van ‘Matewan’. Ze belde of ik twee dagen tijd had. ‘Wat is de rol?’ ‘Een barman, zonder naam, en je hebt een scène met het personage Johnny.’ ‘Wie speelt Johnny?’ ‘Tom Hardy.’ ‘Ik kom eraan!’ (lacht) Hij is één van de weinige hedendaagse acteurs bij wie ik denk: what the fuck is he doing? This is cool as hell! Toen ik op de set aankwam, vroeg ik of alles goed verliep. ‘Great, iedereen komt overeen, alles in orde, geen drama. Welja, misschien een béétje Tom Hardy-drama.’ (lacht)»
HUMO En wat is dat?
OLDHAM «He’s just his own thing. Hij stelt alles ten dienste van zijn werk, en hij doet dat op zijn manier. The Marlon Brando kind of way. Als het oncomfortabel is voor de anderen, dan is dat maar zo. Hij doet het enkel om een zo goed mogelijk resultaat te bereiken. ‘Als je mij wilt, ga ik het op mijn manier doen, en mijn manier is behoorlijk fucked up.’»
HUMO Ik moet nu denken aan ‘Jim & Andy’, de fantastische documentaire over hoe Jim Carrey op de set van de Andy Kaufman-biopic ‘Man on the Moon’ iedereen tot waanzin dreef.
OLDHAM «Hmm… Ik heb gemengde gevoelens bij zowel Jim Carrey als Andy Kaufman. Carrey is in mijn ogen één en al act. Ik heb het gevoel dat hij ook Jim Carrey speelt, op een manier die heel erg ruikt naar: kijk naar mij! Als je aan Tom Hardy zou vragen of hij graag van zijn eigenaardigheden zou afraken, zou hij ongetwijfeld zeggen: ‘In a fucking minute.’ Terwijl Carrey zich graag voordoet als creatiever dan wie ook ter wereld, en zotter dan de grootste zot. Volgens mij is hij in werkelijkheid een behoorlijk saaie vent.»
‘Daar zat ik dan: neus aan neus met de grote Johnny Cash, hém uit te leggen hoe hij moest zingen.’Beeld rvnormalHUMO Op YouTube staat een filmpje waarin je vertelt hoeveel licht, schoonheid en warmte je vindt in de ambientmuziek van de Noor Deathprod, die veel mensen wellicht eerder als donker, somber en deprimerend zouden omschrijven.
OLDHAM «Het brein is een rekbaar iets, maar er zijn grenzen aan. Als iets compleet structuurloos is en mensen geen aanknopingspunten vinden, schuiven ze het vaak snel aan de kant als onbeluisterbaar of nuttteloos. Ik zag recent de geweldige documentaire ‘Sisters with Transistors’, over voornamelijk vrouwelijke experimentele muzikanten in de tweede helft van de 20ste eeuw. Grotendeels onbekende artiesten als Laurie Spiegel, Pauline Oliveros, Éliane Radigue en Maryanne Amacher, die rijke, diepgaande, provocerende, inspirerende en bevredigende muziek maakten. Hun werk speelde zich af buiten het gebied dat de gemiddelde mens doorgaans als muziek bestempelt, maar verdient het wel om gehoord te worden. Wat ik wil zeggen: ik hou van songs met woorden en melodieën, maar er is zoveel meer! Als je je zorgen maakt dat je geen nieuwe dingen meer ontdekt, wuif de algoritmes misschien eens een tijdje vaarwel. Algoritmes wekken de indruk dat ze voor jou werken, maar in werkelijkheid werken ze voor de portemonnee van Daniel Ek van Spotify.»
HUMO Slechts een gedeelte van jouw muziek staat op Spotify.
OLDHAM «Omdat Spotify verkeerd is.»
HUMO Waarom staan sommige van je platen er dan wel op?
OLDHAM «Omdat mijn stem luider klinkt als ik er gedeeltelijk wel aan meedoe. En omdat ik wil dat de mensen weten dat ik besta. Als ze dan zien dat sommige platen er niet op staan, gaan ze zich hopelijk afvragen waarom dat zo is. Het antwoord: omdat ik wil aantonen dat er andere manieren zijn om naar muziek te luisteren, dat je wel degelijk een keuze hebt.»
HUMO Wat zijn jouw wegen om nieuwe dingen te ontdekken?
OLDHAM «De bibliotheek, de platenwinkel en de radio.»
MAGIC MUSHROOMS
HUMO In je video over songwriting vertel je dat je weleens je toevlucht neemt tot bestaande stukken tekst die tot het collectieve geheugen behoren. Als voorbeeld neem je ‘You Were Always on My Mind’, waar je ter plekke een nieuwe melodie bij verzint die meteen als een Bonnie ‘Prince’ Billy-song klinkt. Ik heb in de trein op weg naar hier de oefening eens gedaan met ‘You Were Always on My Mind’, maar ik raakte met de beste wil van de wereld niet voorbij de melodie van Elvis.
OLDHAM «Wel, zoals ik eerder al zei: ik kan uitleggen hoe ik het doe, maar iedereen moet voor zichzelf uitvinden of je ervoor in de wieg bent gelegd. Dat is een kort antwoord op een goeie vraag (lacht). Muziekjournalist is ook een mooi beroep, kerel! We need you (lacht).»
HUMO Je meest gecoverde song is ongetwijfeld ‘I See a Darkness’…
OLDHAM «Veruit, ja.»
HUMO Welke is je favoriete versie?
OLDHAM «Ik kan moeilijk om die van Johnny Cash heen. Dat ik er ook nog eens backings op mocht zingen, maakte het uiteraard helemaal af. En het had zo makkelijk fout kunnen gaan. Ik bedoel: Cash heeft honderden songs voor die ‘American Recordings’-platen geprobeerd, en de meeste daarvan werkten niet. Hij had ook grote problemen met míjn song, tot ze me vroegen om een guide vocal voor hem te doen. Daar zat ik dan: neus aan neus met de grote Johnny Cash, hém uit te leggen hoe hij moest zingen. Absurder wordt het niet. Gek genoeg heb ik mezelf zelden zo op mijn gemak gevoeld als toen. In het gezelschap van die muzikale mastodont leek ik mij in een realiteit te bevinden die veel meer steek hield dan de rest van mijn leven.»
HUMO Wie waren er in de studio? Jij, Cash en Rick Rubin?
‘Willen we helemaal niks meer zelf doen? Je kunt autotune op je stem zetten zodat je niet meer vals zingt, maar je kunt gewoon ook leren zingen. En als dat niet lukt, get another job.’Beeld DAVID KASNICnormalOLDHAM «En Ferg – David Ferguson, de producer van ‘The Purple Bird’. Hij was technicus voor ‘American III’. Het is daar dat we elkaar hebben leren kennen.»
HUMO Is er ten slotte een muziekgenre dat niet aan jou is besteed?
OLDHAM «Hmm… Opera? Ik snap het niet en het raakt mij niet. Het klinkt me vaak niet eens als muziek in de oren. Wat raar is, want ik zie mensen die door opera tot tranen toe zijn ontroerd, en dat wil ik ook! Ik vermoed dat het met de manier van zingen te maken heeft. Waar ik ook moeite mee heb – en ik voel me een oude, blanke racist als ik het zeg, ook al wéét ik dat ik dat niet ben – is de manier waarop in hiphop de melodie over het hoofd wordt gezien. Ik bedoel: je gebruikt je stem en dan zing je niet? What the fuck? Dat is alsof ik tijdens de seks met mijn vrouw haar vagina links zou laten liggen (lacht). It’s right there, you might as well go for it.»
HUMO Ik ga nooit nog op dezelfde manier naar hiphop kunnen luisteren.
OLDHAM (lacht) «Sorry!»
HUMO Toch nog eentje om helemaal af te ronden: ga je je vriend en occasionele tourpartner Broeder Dieleman nog bezoeken nu je in Nederland bent?
OLDHAM «Ik ga er helaas geen tijd voor hebben. Ik reis straks meteen door naar Parijs. Ik ben trouwens aan het overwegen om hier nog snel magic mushrooms te kopen voor mijn vrije dag daar.»
HUMO Geniet van de trip!
‘The Purple Bird’ van Bonnie ‘Prince’ Billy verschijnt op 31 januari bij V2 Records. Op zaterdag 10 mei speelt hij in Het Depot in Leuven.
Mis geen enkel concert met Humo’s Ultracomplete en Onovertroffen Concertagenda
Schrijf je in op onze wekelijkse muzieknieuwsbrief:
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
The Weeknd zit ook op het overladen ‘Hurry Up Tomorrow’ klem in eigen hoofd
Week van de belgische muziekOp z’n 11de drumde hij bij Eddy Wally, op z’n 14de was hij dakloos in Parijs en op z’n 66ste kan hij voor het eerst een MIA winnen: wie is Clouseau-drummer Marc Bonne?
album★★★★☆Nieuwsbrief
De leukste muziek en festivals
Wil je elke week de Humo Muziek en Festival nieuwsbrief ontvangen via e-mail?