De geniale veelzijdigheid van ‘Barry’, de beste tv-serie van het moment
Als je de rest van deze review niet leest, dan willen wij zeker zijn dat je ten minste dit weet: ‘Barry’ is de strafste reeks van het moment, het tweede seizoen nu al de beste televisie van het jaar. Toen HBO de eerste jaargang lanceerde, hadden we nochtans een groot déjà-vugevoel: een huurmoordenaar met gewetenswroeging vindt een therapeutische uitlaatklep, maar kan toch niet stoppen met mensen koud maken. Dat klinkt heel erg ‘The Sopranos’, nog meer ‘Dexter’: kan heel erg goed uitdraaien, of op een desastreuze teleurstelling. Hoe dan ook: we hebben dit al gezien.
Gelukkig is ‘Barry’ een ander soort serie. Een héél ander soort serie. Om je een idee te geven: het ene moment bespreken drugdealers de Oprah-boekenclubkeuze van de maand, de volgende scène weeklaagt ‘The Fonz’ (‘Happy Days’-ster Henry Winkler, die acteercoach Gene Cousineau vertolkt) dat hij te laat is voor zijn escape room, dan weer woedt tijdens een marteling een discussie over de spelregels van Candy Crush.
Voormalig ‘Saturday Night Live’-komiek Bill Hader geeft meesterlijk gestalte aan Barry, een oorlogsveteraan die in mensen vermoorden zijn roeping vond, zichzelf daar hard om haat en dus een nieuw doel in zijn leven nastreeft: acteren. Het lukt Barry meestal wel om zijn nieuwe vrienden te doen geloven dat hij een beschaafd, zelfs saai man is, maar zijn gewelddadig verleden blijft hem achtervolgen. Zo wordt hij constant op de hielen gezeten door de Tsjetsjeense gangster NoHo Hank (een hilarische Anthony Carrigan, eerder te zien in de Batmanreeks ‘Gotham’), stiekem een rasechte sul. Wanneer een container heroïne aankomt, is zijn grootste bezorgdheid de tafel die hij wil kopen om de drugs op uit te stallen. ‘We hebben hier te maken met een open ruimte, de tafel moet dus echt op zichzelf kunnen staan.’ NoHo Hank wil Barry’s beste vriend zijn. Of méér dan dat, want Carrigan speelt het personage – dat een stereotiepe hetero had kunnen zijn – als een volbloed homoseksueel. In een memorabele scène vraagt een sombere Barry in de auto aan NoHo Hank: ‘Ben ik een slecht mens?’ NoHo Hank lacht en steekt zijn buddy slash crush een hart onder de riem: ‘Mijn god, absoluut! Vertel ik je dat niet genoeg? Je bent de slechtste man die ik ken!’
Dat zijn het soort vragen waarmee Barry worstelt, en die in het tweede seizoen nog meer de richting van de reeks bepalen. Kan Barry veranderen? Is hij een goed of een slecht mens? En is het beter om de waarheid te vertellen, ook al zou het de mensen die het dichtst bij hem staan kwetsen? Zijn existentiële crisis wordt volledig op de spits gedreven in ‘Ronny/Lily’, de absurde vijfde aflevering van het tweede seizoen, vakkundig geregisseerd door Bill Hader zelf. Barry komt in een situatie terecht waarin hij door zijn opdrachtgever Fuches (Stephen Root) gedwongen wordt om een kind te vermoorden – een kind dat martial arts beheerst, op daken van huizen klimt en hem vandaar als een demonische waterspuwer bespiedt – maar niettemin: een kind. Dat zo’n gruwelijk uitgangspunt resulteert in het grappigste en tegelijk meest filosofische halfuur televisie dat je in lange tijd zag, zegt alles over de geniale veelzijdigheid van ‘Barry’.
Twee vaderfiguren – zijn opdrachtgever, Fuches, en zijn acteercoach, Cousineau – spelen een centrale rol in dit seizoen. Gene dwingt Barry om te praten over zijn ergste oorlogsherinnering: in Afghanistan heeft hij onschuldige dorpelingen vermoord, waarna hij in een psychiatrisch ziekenhuis in Duitsland is beland. Barry biecht niet het volledige verhaal op, maar vertelt net genoeg om sympathie te winnen: ‘Je hebt iets vreselijks gedaan. Maar denk ik dat het jou definieert als persoon? Neen.’ Het zijn die vergiffenis en goedkeuring waar Barry naar snakt. Gene ontfermt zich over Barry, wil hem helpen om zijn verleden te verwerken. Maar als Barry zegt dat hij finaal wil kappen met zijn job als huurmoordenaar, dreigt opdrachtgever Fuches zijn vuile was buiten te hangen. Daardoor zou zijn intussen levensnoodzakelijke vriendschap met mentor Gene Cousineau verdwijnen, want uitgerekend Barry heeft Gene’s vriendin vermoord. Beschermt hij Gene, of zichzelf? De tweede kans die Barry kreeg, verandert zo in een morele valkuil waarin hij te pletter stort.
Fuches, die het volledig verkorven heeft bij Barry, zoekt zijn toevlucht bij NoHo Hank, die op het punt staat de ultieme confrontatie aan te gaan met zijn partner Cristobal. Fuches probeert Cristobal te overhalen: ‘Jullie zitten in een overgangsfase. Mensen ontmoeten elkaar en soms vullen ze elkaar aan, als twee puzzelstukjes. Maar naarmate de tijd verstrijkt, veranderen die stukjes van vorm. Ze passen niet meer. Als er één ding is dat ik in mijn leven geleerd heb, dan is het dat je geen controle hebt over wat andere mensen gaan doen.’ De subtekst is duidelijk: Fuches beseft dat Barry hem is ontgroeid, dat hij hem niet meer kan manipuleren. Zitten Barry en hij dan ook in een ‘overgangsfase’?
Ondertussen moet ook Barry’s nieuwe vlam, de zelfingenomen Sally (Sarah Goldberg), dit seizoen leren dat je het verleden niet gemakkelijk achter je kunt laten. Sally is een bekwame artieste die botst op de oppervlakkigheid en het seksisme van Hollywood. Om de wereld van haar ware talent te overtuigen, zal ze dieper moeten graven. Ze schrijft een toneelstuk op basis van haar relatie met een gewelddadige ex. Tot nu toe loog ze tegen iedereen, zei ze dat ze voor zichzelf was opgekomen. In werkelijkheid sloeg de man haar, en bleef ze tóch bij hem. De kwetsbaarheid die Sally voelt door het echte verhaal te delen, schrikt haar af. Ze is bang dat mensen op haar zullen neerkijken, haar zwak zullen vinden. Ze weet dat ze meer lof zal krijgen als ze zich als held portretteert. Welke versie van zichzelf zal ze tijdens de première van haar stuk tonen? Een onzekere Sally vraagt Barry in de slotaflevering meermaals: ‘De waarheid vertellen is het juiste, hé, Barry?’ Het derde seizoen, dat dit jaar besteld is door HBO, moet op die vraag een antwoord geven.
Quote
‘Oh, come on. You guys are like Fleetwood Mac. You break up, you get back together again, and then you go out and make a great album, like The Best of Fleetwood Mac.’
– NoHo Hank, nadat Fuches hem zegt dat hij ruzie heeft met Barry.