Het communisme 2.0 met Raoul Hedebouw (PVDA). ‘Wij willen ervoor zorgen dat de mensen méér Louis Vuitton-handtassen kunnen kopen’
Raoul Hedebouw is populair: tijdens de fotoshoot voor dit interview, in de schaduw van het futuristische station van Luik, wordt hij voortdurend afgeleid door passanten die hun duim opsteken of hem de hand willen schudden. En tijdens het gesprek worden we onderbroken door twee dames die hem samenzweerderig toefluisteren: ‘U zegt tenminste wat het volk denkt. Blijf die zakkenvullers daar in Brussel maar het vuur aan de schenen leggen!’
HUMO De PVDA bestuurt mee in Zelzate. Krijgen we daar straks GAS-boetes voor wie Louis Vuitton-handtassen draagt, en worden Porsches in beslag genomen?
RAOUL HEDEBOUW (schatert) «Als je de neoliberale paniekzaaiers mag geloven wel, ja. Het bestuursakkoord in Zelzate is links, maar niet radicaal. Wij zullen er net voor zorgen dat de mensen méér Louis Vuitton-handtassen kunnen kopen, want we verhogen hun koopkracht. Ze zullen minder belastingen betalen, en grote bedrijven zoals ArcelorMittal tienduizenden euro’s meer. Wij klagen al jaren aan dat kleine kmo’s de volle pot moeten betalen, terwijl de belastingvoet voor sommige multinationals maar 2 à 3 procent is. Weet je hoeveel belastingen Arcelor vier jaar geleden betaalde voor haar vijf vestigingen in België? 500 euro per jaar. Mijn vader was vroeger staalarbeider: hij betaalde vier keer meer belastingen dan zijn werkgever. Dat is onrechtvaardig.»
HUMO De ondernemersorganisatie Voka zal uw bestuursploeg boycotten in Zelzate. En wat als de bedrijven die extra belasting aanwenden om mensen te ontslaan?
HEDEBOUW «Dat doen ze anders ook. Arcelor heeft jarenlang peanuts betaald, en toch sneuvelen er jobs aan de lopende band. Zij zullen niet vertrekken voor een gemeentebelasting van 0,05 procent. Ik doe niet mee aan die neoliberale bangmakerij. De neerwaartse spiraal waarin bedrijven almaar minder belastingen betalen en mensen almaar flexibeler moeten zijn en harder werken voor minder geld, moet stoppen.»
HUMO Open VLD-voorzitster Gwendolyn Rutten vindt dat de SP.A het cordon sanitaire heeft doorbroken door met de PVDA in zee te gaan. ‘Vlaams Belang staat voor rassenhaat, PVDA voor klassenhaat.’
HEDEBOUW «Allez! Wij wijzen gewoon op de klassenstrijd. De gewone mensen zien af, terwijl de rijkste 2 procent alleen maar rijker wordt. Wij haten die niet, we vragen gewoon een faire bijdrage.»
HUMO U wijst de rijken wel systematisch met de vinger. Het lijkt soms alsof je je schuldig moet voelen als je een succesvol bedrijf uitbouwt, jobs creëert en veel geld verdient.
HEDEBOUW «Nee, het gaat over de euromiljonairs die nauwelijks werken voor hun geld, omdat hun fortuinen nog grotere fortuinen creëren. Het vermogen van de familie De Spoelberch, de grote aandeelhouder achter bierbrouwer AB InBev, bedraagt meer dan 20 miljard euro. Dat is toch te gek voor woorden? Zo’n concentratie van rijkdom is ongezond. De wereldeconomie is in handen van vijftig multinationals. De kmo’s en kleine boeren worden weggeconcurreerd. Of ze werken in onderaanneming voor die grote vissen, die hen uitbuiten en opeten.»
HUMO Wat gaat u daaraan doen? Twee jaar geleden zei u in Humo dat u multinationals die zich niet gedragen wilt onteigenen.
HEDEBOUW «Laten we beginnen met hun geen fiscale cadeaus meer te geven. Maar sommige levensbelangrijke sectoren, zoals de banken en de energiesector, móéten we socialiseren. De banken hebben onze economie in gevaar gebracht door in het casino met ons spaargeld te spelen. En de klimaatrapporten zijn duidelijk: we zitten aan de grens van wat onze aarde aankan, en we moeten dringend miljárden investeren in de ecologische transitie. De energiesector, gedomineerd door Electrabel, zal dat niet doen, omdat groene energie niet winstgevend genoeg is. Bon, dan moet de staat het doen.»
HUMO Met welk geld wilt u die energiebedrijven en banken opkopen? De overnames van Fortis en Dexia hebben ons al aan de rand van het failliet gebracht.
HEDEBOUW «Frankrijk heeft het gedaan. En wij ook, vlak na de Tweede Wereldoorlog. Tijdens de bankencrisis is het ook gelukt, alleen hadden we verder moeten gaan, in plaats van de banken opnieuw te grabbel te gooien op de vrije markt. We hebben ze gered omdat ze too big to fail waren. Vandaag zijn ze nóg groter. De raden van bestuur van de grootste vier banken – BNP Paribas, Belfius, KBC en ING – zijn machtiger dan al onze regeringen samen. Minister van Energie Marie Christine Marghem heeft al laten vallen dat ze niks te zeggen heeft aan de energiesector. De CEO van Electrabel bepaalt wat hier gebeurt. Waar zijn we mee bezig?»
HUMO Econoom Philippe Defeyt heeft berekend dat uw programma 50 miljard euro kost. Naast de overname van de grootbanken en Electrabel wilt u hogere minimumlonen, hogere uitkeringen, gratis gezondheidszorg en onderwijs, een 30-urige werkweek… Waar gaat u dat geld halen in een land met een staatsschuld van 452 miljard euro?
HEDEBOUW «Philippe Defeyt slaat de bal mis: hij maakt een mengelmoes van eenmalige investeringen en het jaarlijkse budget. Wij willen ook niet alles in één keer realiseren. Voor de verkiezingen zullen we onze prioriteiten stellen. Maar de 30-urige werkweek is helemaal geen sciencefiction. In de periode van priester Daens werkten de mensen dertien uur per dag. Toen de arbeiders ijverden voor een werkdag van acht uur, werd dat ook krankzinnig en onbetaalbaar genoemd. Maar die arbeidsduurvermindering is betaald met de verhoging van de productiviteit. Zo zal het met de 30-urige werkweek ook gaan.»
HUMO Denkt u dat de productiviteit nog sterk kan stijgen?
HEDEBOUW «Als bioloog geloof ik in de wetenschap. Elke dag vinden ze nieuwe technieken uit die de productiviteit verhogen en het werk van mensen vergemakkelijken. Zo kunnen we een nieuwe arbeidsduurvermindering betalen. In de praktijk hébben we trouwens al een 30-urige werkweek. Veel mensen werken deeltijds, omdat ze door hun privésituatie niet anders kunnen. Als je elke avond suf gewerkt thuiskomt, hoe kun je dan nog genoeg energie besteden aan je kindjes? We moeten dringend meer oog hebben voor levenscomfort. Er zijn nog nooit zoveel burn-outs en depressies geweest.»
‘De raden van bestuur van de grootste vier banken – BNP Paribas, Belfius, KBC en ING – zijn machtiger dan al onze regeringen samen.’
HUMO Minder werken voor evenveel geld: welk bedrijf slikt dat?
HEDEBOUW «Toen de pioniers van de arbeidersbeweging streden voor de werkdag van acht uur en de afschaffing van de kinderarbeid, zeiden de patroons ook dat ze failliet zouden gaan. Maar die 30-urige werkweek komt er, zeker weten. In andere landen is men er ook mee bezig, de geesten rijpen. Rendez-vous over twintig jaar.
»Wij produceren ongeveer 410 miljard euro rijkdom per jaar. Elk jaar komt daar 1 à 2 procent bij, maar daarvan gaat steeds minder naar het gewone volk. Uit onze studies blijkt dat er in drie jaar tijd 12 miljard euro per jaar van de werknemers naar de werkgevers is verschoven. Met dank aan de taxshift, de indexsprong, de stijging van de inkomsten uit kapitaal… De bedrijven boeken recordwinsten. 12 miljard euro: dat is meer dan de transfers van Vlaanderen naar Wallonië, beste vrienden van de N-VA! Gwendolyn Rutten moet de mensen dus niks wijsmaken: de klassenstrijd bestáát. De vraag is welke kant je kiest. Naar wie moet het grootste deel van de koek gaan? Ga je voor arbeidsduurvermindering voor het werkvolk? Of voor dure auto’s en sigaren voor de patroons en aandeelhouders?
»Het drama is dat de traditionele partijen, zelfs de linkse, meegaan in het verhaal over competitiviteit en lage bedrijfsbelastingen, omdat het zogezegd niet anders kan. Met die redenering hadden we de kinderarbeid nooit kunnen afschaffen.»
HUMO Wat wordt volgend jaar jullie prioriteit?
HEDEBOUW «De pensioenen. De verhoging van de pensioenleeftijd van 65 naar 67 jaar stond in geen enkel programma en moet teruggedraaid worden.»
HUMO Van u mag iedereen al op zijn 58ste met brugpensioen.
HEDEBOUW «Ja. Mijn vader is bruggepensioneerd en heeft al veel leeftijdsgenoten zien sterven of ziek worden. Hogeropgeleiden leven gemiddeld achttien jaar langer in goede gezondheid dan lageropgeleiden. Veel arbeiders sterven vóór hun 65ste, terwijl de rijken tot hun 90ste leven. Als de regering dan de pensioenleeftijd lineair verhoogt voor iederéén, is dat oneerlijk.»
HUMO Zowat alle economen en pensioenexperts zeggen al vijftien jaar dat we de pensioenen niet betaald krijgen als we niet langer werken. Vindt u die economische realiteit niet belangrijk?
HEDEBOUW «Vandaag gaat 10,5 procent van onze overheidsuitgaven naar de pensioenen, in 2030 zal dat 14,7 procent zijn: evenveel als wat Frankrijk en Oostenrijk nu al aan hun pensioenen geven. Het is dus betaalbaar. Is het zo erg dat de babyboomgeneratie 15 procent van de koek krijgt, wanneer ze een derde van onze bevolking vertegenwoordigt? Langer werken is ook slecht voor de jeugdwerkloosheid. In Zweden heeft de verlenging van de carrières ervoor gezorgd dat minder jongeren aan de bak kwamen.»
HUMO Veel jongeren zien hoe sommige babyboomers nog altijd met vervroegd pensioen kunnen en appartementen aan de zee aanschaffen, terwijl zij zelf geen huis meer kunnen kopen en straks de rusthuisfacturen van hun ouders mee moeten betalen.
HEDEBOUW «Ik zie vooral mensen die kapotgewerkt zijn en toch doorgaan, omdat ze bang zijn dat ze het rusthuis niet meer kunnen betalen. Dat is schrijnend. Langer werken moet een persoonlijke keuze zijn, geen economische dwang. De gepensioneerde babyboomers blijven maatschappelijk nodig. Ze vangen de kleinkinderen op, doen vrijwilligerswerk, houden zich bezig met kunst, cultuur, sportclubs… En laat de musea, koffiebars en restaurants maar vollopen, hè. Dat doet de economie draaien.»
Fiscale cadeaus
HUMO In uw programma staat dat u 8 miljard euro wilt ophalen via een miljonairstaks op alle vermogens boven 1,5 miljoen euro. De vorige Franse regering voerde een rijkentaks van 75 procent in voor mensen die meer dan 1 miljoen euro per jaar verdienden. Drie jaar later werd die afgevoerd, omdat hij amper iets opbracht. Waarom gelooft u er wel nog in?
HEDEBOUW «Dat was een belasting op de hoogste lonen. Wij kiezen voor een belasting op grote vermogens, zoals de Fransen ook doen met hun rijkentaks.»
HUMO Maar met een paar muisklikken verplaatsen de rijken hun kapitaal naar het buitenland.
HEDEBOUW «Onder president Sarkozy heeft de Franse senaat een rapport over de kapitaalvlucht uitgebracht: amper 1 procent van de Franse miljonairs was vertrokken om te ontsnappen aan de rijkentaks. En weet je naar waar? Naar Zwitserland en België! Wij worden gezien als een belastingparadijs voor grote bedrijven en vermogens.»
HUMO Minister van Economie Johan Van Overtveldt heeft graag dat ze komen: ‘Ze creëren jobs en brengen geld binnen.’
HEDEBOUW «Dat doen ze niet! Het Noorse energiebedrijf Fortum heeft hier de meeste fiscale cadeaus gekregen. In ruil stellen ze 2,5 mensen tewerk in België.»
HUMO Van Overtveldt zegt ook dat we nu al de hoogste belastingen ter wereld hebben.
HEDEBOUW «Op de lonen, ja.»
HUMO Voor belastingen op kapitaal zitten we ook in de Europese kopgroep.
HEDEBOUW «De registratierechten op een huis liggen hoog, maar dat is klein kapitaal. De belastingen op groot kapitaal, die de rijkste 2 procent treffen, zijn om te lachen. Albert Frère stopt al zijn aandelen in een vennootschap en omzeilt al de fluttaksen van de regering. Bart De Wever heeft in de Kamer gezegd: ‘Geef me één belasting waarvan ik zeker weet dat ik er de middenklasse niet mee tref, en ik voer ze in.’ Wel, onze miljonairstaks is zeer gedetailleerd uitgewerkt en raakt alleen de rijksten. De eerste woning stellen we vrij. Als je daarnaast nog een vermogen van 1,5 miljoen euro hebt, ben je geen lid van de middenklasse meer, hè.»
HUMO Maar politici die hier in een villa wonen en er in Toscane ook één hebben…
HEDEBOUW «Dan hangen ze! (schatert)»
HUMO Wat vindt u van het fiscale gunstregime voor voetbalclubs en spelers?
HEDEBOUW «Die moeten belastingen betalen zoals iedereen. Het is absurd dat voetballers minder sociale bijdragen betalen dan een poetsvrouw, maar in vergelijking met Albert Frère zijn die spelers kleine garnalen.»
‘Laat de helft van het parlement ploegenarbeid doen: dan zouden ze de indexsprong niet meer goedkeuren, hoor! ”
HUMO Waarom klaagt u alleen het profitariaat aan de bovenkant van de samenleving aan, en nooit dat langdurig zieken soms in het zwart bijklussen? Of dat werklozen alleen op sollicitatiegesprek gaan om hun uitkering niet te verliezen?
HEDEBOUW «Waarom doen mensen dat? Omdat er onvoldoende goede jobs zijn. Je kunt zeggen dat die tweehonderdduizend Waalse werklozen niet genoeg zoeken of niet flexibel zijn. Maar je creëert geen jobs door hen te verplichten harder te zoeken.»
HUMO Er staan in heel België 145.000 vacatures open.
HEDEBOUW «Maar er is een mismatch op de arbeidsmarkt: veel vacatures zijn voor hooggeschoolden, terwijl de werklozen vooral laaggeschoold zijn. Voor hen blijven er alleen jobs over die niemand wil doen. Knelpuntberoep nummer één is telefonist. Wie wil er nu voor 1.200 euro per maand negen uur per dag in een callcenter werken? Die mensen krijgen 30 seconden pauze tussen elk gesprek. Op het einde van de dag zijn ze kapot.
»Met haar jacht op de werklozen dwingt de regering mensen om zulke jobs te aanvaarden, omdat ze anders niet meer rondkomen. Schandalig! Wil je het probleem van de knelpuntberoepen oplossen? Geef de mensen dan 200 euro per maand extra in een cao. En voorts moet je investeren in opleidingen. Maar met activering los je de werkloosheid niet op. Iemand die honger heeft en geen kinderopvang kan betalen, zal niet solliciteren. Die kán geen job van 1.200 euro per maand aannemen op 70 kilometer van zijn deur. Zelfs Zuhal Demir heeft dat ingezien. Maar tegelijk is ze trots omdat de regering heeft beslist om de uitkeringen nog sterker te laten afnemen in de tijd. Zo duw je werklozen nog dieper in de armoede.»
HUMO Zuhal Demir noemde de recente staking bij Bpost een politieke staking.
HEDEBOUW «Ik daag haar uit om eens één dag in een sorteercentrum te gaan helpen. Ik heb daar vorige week een man ontmoet die al veertien jaar met tijdelijke contracten werkt. Veertien jaar! Hij verdiende 1.180 euro per maand. Hoe kan die man leven? Het fenomeen van de working poor waait vanuit Duitsland en Amerika over naar België. Maar wat zegt de CEO van Bpost? ‘De postbodes moeten uit hun comfortzone komen.’ Wélke comfortzone? Sinds het nieuwe GeoRoute-systeem zijn ze twee uur langer bezig met hun ronde. Ze werken tien uur per dag, terwijl ze maar voor acht uur betaald worden. Ministers als Zuhal Demir kennen de realiteit niet meer. Ze verdienen 10.000 euro en hebben een auto met chauffeur. Dan is het gemakkelijk om tegen de mensen te zeggen dat ze voor 1.180 euro per maand moeten werken.»
HUMO Dit is het moment waarop het halve parlement ‘Populist, populist!’ begint te roepen.
HEDEBOUW «Als ze geen argumenten meer hebben, zeggen ze dat, ja. En dan antwoord ik: ‘Ik ben geen populist, ik ben populair.’ (lacht) Wij zijn marxisten, geen populisten.»
Geen tweede cuba
HUMO Dat u rondkomt met 2.000 euro per maand en de rest van uw wedde aan de partij schenkt, levert u applaus op bij het volk. Karel De Gucht schreef daarover dat een gelijk loon voor iedereen ‘elke ambitie doodt en het wijdverspreide vuur van de jaloezie oppookt’.
HEDEBOUW «Ik denk dat mensen door de enorme ongelijkheid veel meer reden tot jaloezie hebben. Bij ons is de regel dat we niet meer mogen verdienen dan vóór ons mandaat. Veel vrienden hebben campagne gevoerd om mij in het parlement te krijgen. Waarom zou ik plots drie keer meer moeten verdienen dan zij? Ingenieurs en dokters die keihard werken voor hun boterham, mogen gerust 4.000 euro per maand hebben. Maar volksvertegenwoordigers nemen beslissingen die invloed hebben op de hele bevolking. Dan is het ongezond wanneer dat hele parlement materieel in een andere wereld leeft. Als je niet meer leeft zoals je denkt, begin je snel te denken zoals je leeft. Laat de helft van de parlementsleden ploegenarbeid doen en ze nemen heel andere beslissingen. Dan zouden ze de indexsprong niet meer goedkeuren, hoor! Maar als je 5.000 euro per maand verdient, voel je die indexsprong natuurlijk niet. Wij hebben aangeklaagd dat de parlementsleden die vonden dat iedereen voortaan tot 67 jaar moet werken, zelf op hun 55ste met pensioen mochten gaan, na amper twintig jaar in het parlement. Hoho, kwáád dat ze waren toen ik dat zei!
Dankzij ons is dat vorig jaar aangepast, waardoor voor politici nu dezelfde regels gelden.»
HUMO U maakte zich onlangs boos op de premier over de hoge brandstofprijzen.
HEDEBOUW «Die kosten een modaal gezin al 60 euro per maand méér. En dat terwijl de oliebedrijven recordwinsten boeken. ExxonMobil: 15,4 miljard euro per jaar!»
HUMO De regering zegt dat de koopkracht van de mensen is gestegen dankzij de taxshift. De uitkeringen liggen hoger en de werkenden houden meer over van hun loon.
HEDEBOUW «Dat extra geld gaat op aan de duurdere brandstof en energie. Voor de camera is het natuurlijk makkelijk, maar ik wil Johan Van Overtveldt op de markt eens tegen de mensen horen zeggen dat hun koopkracht is verhoogd. Ze lachen hem uit!
»Ik heb thuis meer dan ooit op mijn energieverbruik gelet en ik betaal 300 euro meer dan vorig jaar. Uiteraard moeten we investeren in fietsen en in openbaar vervoer. Maar deze regering heeft 3 miljard euro bespáárd bij de NMBS. Veel mensen hebben ook geen keuze. Als je in ploegendienst werkt en je moet om zes uur ’s morgens in een afgelegen industriepark zijn, neem je de auto. Daarom heb ik voorgesteld om de brandstofprijzen opnieuw in de indexkorf te stoppen, zodat onze lonen meestijgen met de prijzen aan de pomp.»
‘De CEO van Bpost zegt: ‘Postbodes moeten uit hun comfortzone komen.’ Welke comfortzone? Ze werken tien uur per dag ”
HUMO U werd uitgelachen in het parlement, waarop u begon te trillen van woede.
HEDEBOUW «De bevoegde minister, Kris Peeters, was er niet, en de premier weigerde te antwoorden. Hij wilde geen clash met Hedebouw. Maar ik heb me niet laten doen.»
HUMO Is die woede theater?
HEDEBOUW «De helft van wat ik in het halfrond zeg, weet ik niet vooraf. Ik laat me soms gaan, zeker als ik wereldvreemde en arrogante replieken hoor. Ik blijf hoffelijk en gebruik geen scheldwoorden, maar ik weiger mezelf in te tomen. Er mag wat emotie zijn, hè? Zo hoop ik dat de mensen weer interesse krijgen in de politiek, en dat ze zien dat ik hen met vuur verdedig. De rechtse partijen worden altijd nerveus van mij. Ze willen liever droog debatteren, met veel moeilijke woorden, zodat de mensen er niets van begrijpen. Dat is een bewuste strategie. Als mensen het niet meer kunnen volgen, worden ze vatbaar voor de simpelste ideeën. Dan kun je hen wijsmaken dat alles de schuld is van de migranten, de Walen, de langdurig zieken…»
HUMO De PVDA wil breken met het kapitalistische systeem. Hoe gaat u dat doen?
HEDEBOUW «Er ligt geen pasklaar scenario in onze schuif. We zullen een alternatief moeten uitvinden, met de hulp van de wetenschap en de sociale partners.»
HUMO Noem eens iets dat moet veranderen.
HEDEBOUW «De monopolies van de grote multinationals, de winstmaximalisatie op korte termijn ten koste van mens en planeet. Onze maatschappij is moe gewerkt, het kapitalisme heeft onze planeet uitgeput en de banken geven alleen nog geld aan mensen die al veel geld hebben. Stop daarmee!»
HUMO Béatrice Delvaux schreef in Le Soir dat uw oplossingen een dictatuur vereisen. En de linkse auteur Ludo De Witte roept de PVDA op om eindelijk duidelijk te maken wat haar einddoel is, en waarin ze verschilt met de regimes in Venezuela, Cuba en Noord-Korea.
HEDEBOUW «Hoe vaak moeten we nog zeggen dat wij geen model willen zoals in Venezuela of Cuba? Je hebt daar corruptie, en problemen met de economie en de vrijheid. Maar ik ben het beu dat de VS of Europa zich het recht toe-eigenen om overal in de derde wereld politiek of militair tussenbeide te komen. Die landen moeten zelf over hun lot kunnen beslissen. Terwijl Trump bommen exporteert, exporteert Cuba dokters. Voor de wereldvrede is dat een groot verschil.»
HUMO Heeft Bart De Wever ongelijk als hij zegt dat de communisten overal voor armoede en dictatuur zorgen?
HEDEBOUW «Dat geldt nog meer voor het kapitalisme. Een kwart van de wereldbevolking leeft van 1 dollar per dag. De multinationals plunderen Afrika en zijn de dictators van de wereldeconomie. Ze maken de lokale markten kapot.
»Waarom zouden wij verantwoordelijk zijn voor alles wat er in naam van de communisten ooit fout is gelopen? Ik zeg tegen Bart De Wever en Gwendolyn Rutten toch ook niet dat zij verantwoordelijk zijn voor wat generaal Pinochet in Chili heeft gedaan? We moeten stoppen met dat zwart-witdenken. De communisten hebben tijdens de Tweede Wereldoorlog het verzet geleid tegen de fascisten, terwijl de Belgische elite half aan het collaboreren was. Waarom vertelt Bart De Wever dat nooit? Ik ben het beu dat ze zo’n karikatuur van ons maken.»
HUMO Na de schandalen rond Publifin en Samusocial werd uw partij nummer één in de Franstalige peilingen en kreeg de PS een dreun. Maar op 14 oktober hield de PS verrassend stand, terwijl uw doorbraak uitbleef. Hoe komt dat?
HEDEBOUW «We werden een beetje overpeild, maar de PS is toch een derde van haar stemmen kwijt. Dankzij hun netwerken en een goed draaiende communicatiemachine konden ze de schade beperken. Ze maakten de mensen wijs dat die schandalen uitzonderingen waren en dat het om enkelingen ging. Maar het is een systéém. Jean-Paul Bonjean kwam in opspraak bij Publifin en raakte in Luik niet eens verkozen. Toch stelt de PS hem aan als OCMW-voorzitter.»
HUMO Maar zelfs in Luik, waar het Publifin-schandaal losbarstte, haalde u 16 procent, de PS 30 procent.
HEDEBOUW «Ik was de lijstduwer, niet de kopman. Toch hebben we ons stemmenaantal verdrievoudigd. Maar we hebben nog veel werk.»
HUMO De PS nodigde u uit voor coalitiegesprekken in Charleroi, Molenbeek, Seraing en Herstal. Overal liep het spaak. Waarom is het in Zelzate wel gelukt en in Wallonië niet?
HEDEBOUW «In Zelzate hadden we 23 procent en de SP.A 25 procent. In Charleroi en Luik was de PS dubbel zo groot als wij: dat is een andere machtsverhouding. De PS is ook veel arroganter dan de SP.A. Paul Magnette bood ons in Charleroi twee schepenmandaten aan, maar over het programma hadden we niks te zeggen. Extra geld voor sociale huisvesting? Wilde hij niet: ‘Dat trekt armoede aan.’ Onvoorstelbaar dat een socialist zoiets zegt! In Luik vroeg ik de PS om de gemeentebelastingen voor AB InBev te verhogen, zoals we in Zelzate doen voor ArcelorMittal. Dat was taboe.
»We hebben geen faire kans gekregen. In Charleroi sprongen onze gesprekken af om 18.17 uur. Om 18.43 uur lanceerde de PS een nationale campagne tégen ons, met vooraf opgenomen video’s. Op dat moment waren we nog aan het onderhandelen in Herstal en Luik. Dat bewijst dat ze er nooit in hebben geloofd.»
HUMO Volgens Catherine Moureaux, PS-burgemeester in Molenbeek en dochter van Philippe Moureaux, stelde u onredelijke eisen.
HEDEBOUW «In Molenbeek vroegen we meer politieke hygiëne: minder schepenen en een kadaster voor politici, zodat ze hun financieel patrimonium openbaar moeten maken. De PS’ers gruwen daarvan, zij willen in stilte verder graaien. In Zelzate ging de SP.A er wél mee akkoord om het met twee schepenen minder te doen. Daardoor besparen we 100.000 euro, die we aan sociale huisvesting kunnen besteden. Dát is links beleid.»
‘Als puber dweepte ik met Rage Against The Machine en Sepultura. Mede door die muziek heb ik beslist om mijn leven ten dienste te stellen van de sociale strijd.’
HUMO Wat is het doel voor de verkiezingen van 2019?
HEDEBOUW «Marco Van Hees en ik zitten nu allebei in het parlement. Dat moet na de volgende verkiezingen een fractie van minstens vijf man worden. En Peter Mertens móét erbij, dat wordt ambiance! (lacht) We worden ook steeds populairder bij de vakbonden. Mensen zien dat we impact hebben. Tom De Meester zit niet eens in het Vlaams Parlement, maar slaagde er wel in om de Turteltaks weg te krijgen (de PVDA diende een klacht in tegen de energieheffing en kreeg gelijk van de rechter, red.). En onze roep om een vermogensbelasting wordt nu zelfs gesteund door CD&V.»
Vogels kijken
HUMO Vorig jaar werd u vlak voor uw 1 mei-speech aangevallen met een mes. Heeft die aanval u veranderd?
HEDEBOUW «Het doet wel iets als iemand je aanvalt wegens je ideeën. Voor een meeting neem ik nu een sterke kameraad mee om me te beschermen. Maar ik laat me niet verlammen door de angst. Toen die man me in mijn been had gestoken, wilde ik zo snel mogelijk weer het podium op. De dokter liet me gaan, op voorwaarde dat ik daarna meeging naar het ziekenhuis.»
HUMO ‘Hij verdiende het,’ zei de dader. Blijkbaar had u niet geantwoord op zijn brieven.
HEDEBOUW «Die man is een psychiatrische patiënt, ik heb zelfs geen brieven gekregen. Het was wel confronterend om te merken hoe het gerecht je als slachtoffer in de kou laat staan. Ik heb in de krant moeten lezen dat de dader na zes maanden de gevangenis mocht verlaten.»
HUMO Waaruit put u uw engagement?
HEDEBOUW «De linkse strijd zit bij ons in de familie. Mijn opa was KWB-verantwoordelijke in Limburg, mijn moeder ACV-vakbondsafgevaardigde bij Sherwood Medical in Verviers. Begin jaren 90 werd ze afgedankt omdát ze afgevaardigde was. De rechter oordeelde dat het een onrechtmatige afdanking was, maar toch lag mijn moeder buiten. Haar baas heeft gewoon haar ontslagpremie betaald. Toen ik parlementslid werd, heb ik meteen een wetsvoorstel ingediend voor een betere bescherming van de vakbondsafgevaardigden.»
HUMO Uit protest heeft uw moeder nog drie weken voor de deur van het bedrijf gekampeerd.
HEDEBOUW «Ja, in een caravan. Mijn vader, mijn zus en ik gingen haar daar bezoeken. Er hebben zelfs tweeduizend mensen tegen haar ontslag betoogd. Mijn passie en vuur heb ik van haar (lacht).
»Als puber dweepte ik met Rage Against The Machine en Sepultura. Mede door die muziek heb ik beslist om mijn leven ten dienste te stellen van de sociale strijd. Ik was een anarchistische puber.»
HUMO Hebt u ooit met stenen gegooid naar de politie?
HEDEBOUW «Dat niet, maar ik heb wel slaag gekregen bij de grote studentenbetoging in Luik in 1995. De gendarmerie chargeerde en ik moest lopen om te ontsnappen aan de matrakken.»
HUMO Klopt het dat u eigenlijk buschauffeur wilde worden?
HEDEBOUW (straalt) «Dat leek me fantastisch: een beetje rondrijden en praten met de mensen. Ik babbel nog altijd graag met buschauffeurs, hun machines fascineren me. Maar ik ben uiteindelijk leerkracht biologie geworden: ook boeiend.»
HUMO Hoe ontspant u zich?
HEDEBOUW «Ik ga regelmatig joggen. Als kind deed ik atletiek: ik was een degelijke middenmoter, de 800 meter liep ik in 2 minuten en 10 seconden. Ik ben ook een vogelliefhebber. Twee keer per maand trek ik met mijn verrekijker de natuur in. Ongelofelijk hoeveel soorten je kunt zien in de Ardennen en het Maasland. Af en toe gaan mijn vrouw en zoontje mee. De bossen zijn de enige plaats in België waar ik echt tot rust kom. Dat heb ik nodig. En vóór mijn pensioen wil ik graag alle GR-paden in België bewandeld hebben.»
