A Star Is Reborn: Lady Gaga vindt tweede adem als acteur
Zeggen dat haar Oscar al koud staat, is (lichtjes) overdreven. Zeggen dat Bradley Cooper in zijn uitmuntende regiedebuut A Star Is Born een acteur van Lady Gaga heeft gemaakt, is dat allesbehalve.
A Star Is Born is het type film waar Hollywood, meestal tegen beter weten in, mee dweept. De reden? In een straal van vijftig kilometer is er geen levende ziel te bespeuren die de plot ervan nog niet voor zijn ogen heeft zien afspelen (nanny’s en limousinechauffeurs incluis).
In de originele versie van William H. Wellman uit 1937 speelt Janet Gaynor een plattelandsmeisje met acteerambities dat naar Hollywood verkast. Na een rist teleurstellingen wordt ze er ontdekt door Fredric March, een A-lister met een stevig drankprobleem die zijn eigen carrière vervolgens compleet ziet ontsporen, terwijl die van Gaynor naar de sterren schiet.
In 1954 toverde George Cukor de plot om in een wervelende musical met zijn vrouw Judy Garland als een ambitieuze cabaretier en James Mason als een uitgerangeerde matinee-ster (terwijl het in het echt Garland was die met haar druggebruik haar carrière de vernieling in aan het rijden was).
En in 1976 dacht Frank Pierson dat het een goed idee was om de boel nog eens over te doen met Barbra Streisand als de aspirant-ster en Kris Kristofferson als de rockster die elke ochtend een paar aspirines nodig heeft. It wasn’t.
Beyoncé
Maar hoe lamlendig die laatste versie ook was, en hoe vervelend het dus meestal ook is om naar Hollywood-films over Hollywood te kijken, wat A Star Is Born zo interessant maakt, is dat elke versie wel iets zegt over roem op een specifiek moment in de geschiedenis. En wat de ‘reeks’ nóg interessanter maakt, is dat ze laat zien hoe weinig er door de jaren heen is veranderd.
In de nieuwe update kruipt nieuwbakken regisseur Bradley Cooper in de huid van een rockster die – zoals dat vandaag makkelijk gaat, zolang hij maar anderhalf uur per dag relatief nuchter kan blijven – in het livecircuit nog zeker een decennium of twee kan teren op een handvol hits. Tot zijn leven weer de schijn van betekenis krijgt wanneer hij in een travestiebar verzeild geraakt en daar iemand – nog beduidend meer Tramp dan Lady – een fenomenale cover van ‘La vie en rose’ hoort neerzetten.
Het pr-verhaal gaat dat dat ook is hoe Gaga de hoofdrol in A Star Is Born wegkaapte. Oorspronkelijk was het de bedoeling dat Beyoncé die voor haar rekening zou nemen, met Clint Eastwood aan het roer. Tot die eerste zwanger werd, en de tweede interesse verloor.
Bradley Cooper, die intussen gecast was als de Pete Doherty van dienst, bood daarop aan om zelf in de regiestoel te kruipen, maar de studio voelde er weinig voor om enkel met zijn naam bovenaan op de affiche te werken. De acteur was zijn opgebouwde krediet kwijtgespeeld. Zijn drie opeenvolgende Oscar-nominaties voor Silver Linings Playbook, American Hustle en American Sniper werden gevolgd door drie opeenvolgende flops: Aloha, Burnt en Joy. Er moest dus nog een grote naam naast. De vraag was alleen: wie is groot genoeg om Beyoncé te vervangen?
Egotrip
Het antwoord: niemand natuurlijk. Maar nadat Cooper op een benefietfeestje van Napster-oprichter Sean Parker Lady Gaga ‘La vie en rose’ had horen zingen, zag hij de film naar eigen zeggen voor zijn ogen afspelen.
De producenten zagen op hun beurt dollartekens in elkaars ogen rollen, en de rest is geschiedenis. Dat laatste mag u trouwens vrij letterlijk nemen: naast haar cover van ‘La vie en rose’ werden ook Lady Gaga’s vroege optredens in travestiebars in het scenario geschreven, net als het feit dat ze, voor haar grote doorbraak, van verschillende mensen in de muziekindustrie te horen kreeg dat ze niet knap genoeg was om in de spotlight te staan. Ze moest vooral nummers blijven schrijven voor anderen.
Ook Bradley Cooper putte uit zijn verleden om zijn personage vorm te geven – de acteur worstelde lang met een alcohol- en drugsverslaving – wat het allemaal nog iets meer meta maakt, en potentieel een grotere egotrip.
Dat A Star Is Born daarentegen een aangrijpende, doorbloede romance is geworden zoals Hollywood ze nog zelden maakt, is zowel zijn verdienste als die van Lady Gaga. Cooper ontpopt zich tot een uitstekend regisseur – hoe schatplichtig hij ook blijkt aan Clint Eastwood – en Lady Gaga zet mogelijk de vertolking van het jaar neer door meer dan twee uur over te komen als een vrouw van vlees en bloed.
Zet daar nog een sublieme Sam Elliott naast (die wellicht als enige Timothée Chalamet van de Oscar voor beste mannelijke bijrol kan houden voor Felix van Groeningens Beautiful Boy) en je krijgt een uit het Hollywood-leven gegrepen drama vol sterke emoties, sterke karaktertekeningen, zowaar zelfs een paar sterke songs, en weinig flatterende kritiek op wat Lady Gaga al in 2009 – alsof ze voor deze film in de wieg gelegd was – The Fame Monster noemde.
A Star Is Born slaat in feite maar twee keer een foute toon aan: de Britse manager van het personage van Gaga is verschrikkelijk karikaturaal, en het popnummer waarmee hij haar een gig in Saturday Night Live bezorgt, is ronduit belachelijk.
Geloofwaardigheid
Toegegeven, in de muziekindustrie lopen werkelijk zulke karikaturen rond, maar vrij letterlijk alles wat de man zegt of doet, moet dubbel onderstrepen dat de industrie artiesten verkauwt en uitspuugt. In een film die verder op elk ander vlak een juiste balans vindt, wil Cooper dat cynisch punt er zo hard in wrijven dat de plot op die momenten enigszins aan geloofwaardigheid inboet.
Een minder belachelijk of zelfs gewoon goed popnummer – het type waarmee Lady Gaga in haar (echte) carrière zelf geregeld in Saturday Night Live opdook – had de mechanisatie achter zulke truken van de pr-foor even vakkundig blootgelegd.
Maar verder? Wat Curtis Hansons voortreffelijke 8 Mile was voor Eminem, is A Star Is Born voor Lady Gaga. Met dat verschil dat die laatste zich, afgaande op de terechte buzz, niet alleen voor de Oscar voor beste song mag beginnen op te maken.
A Star Is Born (1937)
William A. Wellman
Janet Gaynor en Fredric March
7 Oscar-nominaties
2 Oscars: scenario, cinematografie (kleur)
IMDb-score: 7,6
A Star Is Born (1954)
George Cukor
Judy Garland en James Mason
6 Oscar-nominaties
IMDb-score: 7,8
A Star Is Born (1976)
Frank Pierson
Barbra Streisand en Kris Kristofferson
4 Oscar-nominaties
1 Oscar: song (‘Evergreen’)
IMDb-score: 6,4
A Star Is Born (2018)
Bradley Cooper
Lady Gaga en Bradley Cooper
11 Oscar-nominaties (berekende gok)
IMDb-score: 8,8
Dossier Filmmanie
U krijgt nooit genoeg van cinema? Hier vindt u de recensies en andere artikels van onze filmredactie op een rij.