Er staat nog een bakblik met restjes taart op zijn aanrecht, maar the day after is Tim Vanhamel één en al zen.
HUMO Een verjaardag als een andere, die veertigste? Of toch niet?
Tim Vanhamel «Ik heb geen feestje gegeven, en ik heb mijn vriendin op voorhand ook gesmeekt om géén verrassingsfeest te organiseren. Op den duur werd ik echt achterdochtig: ‘Waarom bellen mijn vrienden me niet terug? Ze zijn toch niks aan het organiseren zeker!’ Ik heb in mijn leven ook maar een paar verjaardagsfeestjes gegeven: het meest legendarische toen ik 28 werd en dus de 27 had overleefd, de leeftijd waarop rockmuzikanten horen te sterven. Een feestje in de sfeer van mijn leven toen: (roept) rock-’n-roll! Dat was leuk.
‘Al dat nieuwe bloed in de muziekwereld is fantastisch, maar van sommige dingen snap ik echt níks meer’
»Maar dat moment waarop je de balans opmaakt of zo, dat heb ik nu zeker niet. Ik héb dat al meegemaakt.»
HUMO Op welke leeftijd?
Vanhamel «Zo grofweg van mijn 14de tot mijn 32ste. Toen had ik de hele tijd het gevoel: ‘Help, het gaat hier mis!’ Er was toen ook altijd die yolo, of hoe heet dat: fomo, die fear of missing out. ‘Komaan, leven!’ En ik dacht de hele tijd dat ik niet goed bezig was. Wilde ik wel muziek maken? Moest ik niet gaan studeren en chirurg worden of zo? Vragen waar je niet goed van wordt, waarop niet echt een antwoord bestaat, en waarvan je wel moet crashen. En toen, rond mijn 33ste, kwam de catharsis, het kantelpunt – sindsdien is alles anders. Wil ik muziek maken? Ja. Omdat ik er goed in ben en er gelukkig van word. De muziek heeft opnieuw voor míj gekozen: op een dag is mijn gitaar naar me toe geslopen. En met het spelen kwam het plezier terug.»
HUMO Ik zag je voor het eerst live in 1996, met je eerste groepje Sister Poo Poo. Het was tijdens de Gentse Feesten, in een tot concertzaal omgetoverde voormalige Renaultgarage. Daarna speelde Tenerife, een gelegenheidsgroepje met Tom Barman en Danny Mommens.
Vanhamel «O, dat weet ik nog. Kamagurka deed er ook iets, ik weet nog dat hij tijdens de soundcheck naar me toe kwam, en ik (kijkt naar de grond en begint te mompelen): ‘Wow, my God, Kamagurka hier, wat moet ik zeggen?’ Ik was toen heel zenuwachtig.»
HUMO Je was toen 18 en je zat net bij Evil Superstars. Je kwam als tiener in een omgeving terecht vol muzikanten, mannen die vijf of zes jaar ouder waren dan jij. Vóélde je je daardoor ouder? Of net jonger?
Vanhamel «Tja, ik zat nog met andere struggles, hè. Hun manier van communiceren en van leven, uitgaan, omgaan met hun werk, hun kunst: alles was anders. Als jonge gast probeerde ik me daartussen een weg te banen, met de emoties die ik toen had. Ik heb natuurlijk wel meteen een stuk van mijn naïviteit verloren, door de businesskant van de muziek te leren kennen.
»Het rare is: tegenwoordig ben ik de oudste. Vorige week speelden we drie dagen in Noord-Frankrijk en ik zat in de tourbus wat om me heen te kijken, en ineens besefte ik: ‘Iedereen is hier jonger dan ik.’ Op Aldo Struyf na, maar die is nu op tournee met Mark Lanegan. Dat was zoals met die posters van Kurt Cobain of Jimi Hendrix: als je daar op je 16de naar kijkt in je kamer, denk je: ‘Oude mannen. Volwassenen.’ En ineens ben je zélf 30 en denk je: ‘Maar die Cobain, dat was gewoon een kind!»
HUMO Voelde je je met Millionaire nog thuis in 2017, in een landschap waar Warhaus, Bazart, Tamino en Oscar And The Wolf de plak zwaaien? Ik zie geen enkele link tussen iemand als Craig Ward, de Schotse gitarist die jij rond de millenniumwissel bij dEUS verving, en Bazart.
Vanhamel «Ik snap wat je bedoelt. Ik wil me niet laten voorstaan op mijn ancienniteit, à la ‘Ik zit al twintig jaar in de muziek’, maar ik verbaas me er wel over hoeveel nieuwe generaties er al gepasseerd zijn sinds ik in de jaren 90 begon. Soms voel ik me als een ijsschots die zich heeft losgewrikt en gewoon verder drijft. Al dat nieuwe bloed is natuurlijk geweldig, maar van sommige dingen snap ik écht niks meer. Dan lees ik op Pitchfork een stuk over een ruzie tussen Lil Wayne en een andere rapper, Young Gunz of zo (Young Thug, red.), over dat ze allebei al zes jaar bezig zijn aan een plaat met de titel ‘Tha Carter VI’ of zoiets. De details weet ik niet meer, maar Pitchfork wijdt daar wél een hele tijdlijn aan, zodat ik denk: toch maar eens luisteren. En dat blijkt dan totale crap te zijn (imiteert het Auto-Tune-geluid dat zo typisch is voor zanglijnen in hedendaagse hiphop). Nee, daar snap ik echt niks meer van. It’s a young man’s game, goed, maar het is ook een heel andere wereld.»
‘Toen de bassist van Nirvana zijn basgitaar in het publiek gooide en iemand in het gezicht raakte, hoorde dat er gewoon bij. De tijden zijn veranderd’
HUMO Je bent ‘Sciencing’ aan Queens Of The Stone Age gaan afgeven toen ze eind augustus een Studio Brussel-sessie speelden in Wommelgem. Sindsdien nog contact gehad?
Vanhamel «Nee, geen idee wat ze van de plaat vinden.»
HUMO Tegen Humo hebben ze gezegd dat ze die goed vonden.
Vanhamel «Ha, oké. Het weerzien was in elke geval te gek. Nadat Josh Homme ‘Paradisiac’ had geproducet, de tweede plaat van Millionaire destijds, is het tussen ons even bekoeld. Ik kwam hem links en rechts nog weleens tegen op festivals, maar ik zat toen in mijn bezinningsfase. Nu kwam ik aangewandeld in die backstage, een soort tunnel, hij zag me en dat was als twee broers die elkaar na jaren terugzagen: (schreeuwt) ‘Tiiiiim!’ ‘Joooossh!’»
HUMO Heeft Josh Homme een mes bovengehaald om in z’n voorhoofd te snijden? Of in het jouwe?
Vanhamel (lacht) «Ik heb die beelden van dat optreden gezien: hij was duidelijk helemaal wég. Dat zie je ook in de beelden met die fotografe. En die trap (imiteert de beenbeweging waarmee Homme haar in het gezicht schopte)… Dat is ook zijn manier van bewegen op het podium, hè. Ik zat vandaag ook te denken: toen Krist Novoselic destijds z’n basgitaar in het publiek gooide, die keer dat Nirvana in de Vooruit in Gent speelde, en daarbij iemand in het gezicht raakte: daar spreken we nog over, want dat hoorde toen bij een optreden. We leven duidelijk in andere tijden, dat is het minste wat je kunt zeggen.»
HUMO Hoe is het destijds fout gelopen tussen jullie?
Vanhamel «Je kunt niet aanwijzen waar het misging of wiens schuld het was. Ik was jong, het was heel intens en bóém. Intussen is er tijd overheen gegaan – Josh heeft tegenwoordig drie kinderen. Toen wij elkaar ontmoetten, had hij net zijn huidige vrouw Brody Dalle ontmoet, dat was het einde van een héél wild tijdperk. Het was ook een donkere wereld, hoor. Die drugs en zo, dat ging voor mij allemaal niet meer. En intussen heeft Josh ook heel wat meegemaakt, hè: hij is bijna dood geweest door die infectie na een operatie aan de knie. En dan was er nog de aanslag in de Parijse concertzaal Bataclan tijdens een optreden van de Eagles Of Death Metal, de groep die hij mee heeft opgericht.»
HUMO Je hebt zelf ook nog bij de Eagles Of Death Metal gespeeld. Heb je in de nasleep van die tragedie contact gezocht met de andere leden?
Vanhamel (stilte) «Ik wist niet wat te doen. Dat was zó groot. En het heeft ook zo’n rare nasleep gehad met de pijnlijke uitspraken van Jesse Hughes (de frontman van de band beschuldigde de security van de concertzaal ervan de aanslag te hebben gecoördineerd, red.). Ik had geen idee wat ik tegen hen kon zeggen.»
Weg hedonisme
HUMO Je had het net over je bezinningsfase. Enkele jaren geleden begon je met mediteren: hoe kwam je daartoe?
Vanhamel «Mediteren is het persoonlijkste wat ik ooit heb gedaan, vandaar dat ik er niet echt over kan praten. In 2012 had ik genoeg van muziek en alles errond. Ik dacht: wat moet ik nu? Ik heb toen een boek gevonden over drank en verslaving – ik was niet echt verslaafd, maar ik was nergens nog gelukkig mee: niet met muziek, niet met mijn leven. Twee jaar eerder had ik al een depressie gehad, en daar was ik uit geklauterd op de typische manieren: een therapeut bezoeken, beginnen lopen, even pillen slikken, gaan boksen. Na een jaar ging het weer en keerde ik terug naar Antwerpen, terug naar de muziek, om te hervallen: geen genot meer, nergens zin in. En toen is mijn vader ziek geworden. Het is raar hoe het leven loopt, hè. Net toen heb ik dat boek gevonden en ben ik beginnen te mediteren.
»Ik voelde meteen herkenning: ‘Ha ja, dít weer.’ Alsof er een diepgewortelde herinnering naar boven kwam aan iets wat goed voelt, maar waar we allemaal graag van weglopen.»
HUMO Drink je nog alcohol?
Vanhamel «Ik drink weleens een paar pintjes vóór een optreden, of erna. Maar ik kan er niet meer tegen: de hedonist in mij is wég.»
HUMO Die gemoedsrust van je staat haaks op de snelheid waarmee er tegenwoordig muziek moet worden uitge-bracht en gepromoot. De song ‘Busy Man’ op ‘Sciencing’ ging over hoe druk we allemaal in de weer zijn met onze smartphones.
Vanhamel «Ik heb net nog die documentaire over George Michael gezien (‘Freedom’, red.): hij zegt daarin dat hij één van de laatste echte popiconen was, samen met Prince, Madonna en Michael Jackson. En dat klopt, dat tijdperk is écht voorbij. Al die artiesten die zich op Twitter in allerlei discussies mengen, ik blijf dat raar vinden. Dan vond ik het vroeger leuker, toen je niet alles moest delen. Ik heb me net ook afgemeld als beheerder van de Facebookpagina van de groep – privé heb ik sowieso niks online – want ik werd er gek van. Ongelofelijk dat wij nog uit de analoge wereld komen, hè. De wereld van: (draait met z’n vingers aan een denkbeeldige kiesschijf) ‘Hallo?’
‘Ik drink nog wel een paar pintjes, vóór een optreden of erna. Maar ik kan er eigenlijk niet meer tegen’
»Wat me het afgelopen jaar wél verbaasde, omdat het zo anders was dan de laatste keer dat ik nog eens aan het roer stond van een groep, was dat je de conversatie met de fans op Facebook levendig moet houden. Dat is meteen een dagtaak (blaast). Als beginnende artiest vlieg je daar natuurlijk in. Ik zat in het begin ook zelf T-shirtjes te maken en ik vloog als een gek op MySpace, toen dat opkwam.
»Je kunt als artiest nu ook een carrière in de cloud hebben: platen maken hoeft niet meer, je deelt je muziek via sociale netwerken met je fans. Die emo-rapper die pas gestorven is aan een overdosis, Lil Peep: had ik nog nooit van gehoord. Een zelfdestructieve, volgetatoeëerde kerel van 21 die z’n carrière heeft gemaakt door clips te posten op blogs, in een genre dat doom trap heet – verschrikkelijke muziek trouwens, ik heb er eens naar geluisterd – én volle zalen trekt. Dan kan ik niet anders dan denken: dát is toch allemaal wat anders dan wij die destijds naar Led Zeppelin zaten te luisteren en stap voor stap die nummers op gitaar leerden (lacht).»
HUMO Je hebt de voorbije jaren de geneugten van het reizen in je eentje ontdekt. Moest je daarvoor een zekere angst overwinnen?
Vanhamel «Ik had drie maanden lang mijn vader verzorgd in het ziekenhuis, aan zijn sterfbed gezeten, die lijdensweg van dichtbij meegemaakt. Na de begrafenis viel ik letterlijk omver, ik had geen energie meer. Ik lag bij mijn moeder thuis op de zetel toen ze vanuit de andere kamer riep: ‘Hé, je moet eens komen kijken, mooie foto’s van Costa Rica.’ Vogels of zo. En op datzelfde moment rolde er een e-mail binnen van vrienden in Costa Rica: ‘Kom nu naar hier.’ Dat leek me een beter vooruitzicht dan in de zetel te blijven liggen en te verdwalen in negativiteit. Ik heb toen drie maanden lang alleen rondgetrokken: Costa Rica, Nicaragua. Daarna ben ik naar Costa Rica teruggekeerd – intussen al twee jaar geleden – om er ‘Sciencing’ op te nemen.»
HUMO Staat er een lange reis op het programma in 2018?
Vanhamel «Normaal trek ik er in december altijd op uit, maar daar is nu even geen geld voor, en volgend jaar wordt het weer druk met optredens. Maar in december 2018 móét ik drie of vier maanden weg. Naar Azië of naar Zuid-Amerika – Argentinië, Brazilië, Peru.»
HUMO Stel dat je in 2018 een voorstel zou krijgen om in Los Angeles een plaat te maken, zou je daarop ingaan? Of zou je het anders aanpakken dan ten tijde van ‘Paradisiac’, toen je jong en onstuimig was?
Vanhamel «Goh, als ik er een leuk tripje van kan maken, waarom niet? Maar het zit niet in mijn karakter om in die wereld te willen meedraaien, en dat heeft niks met leeftijd te maken. Ik zag laatst op een nieuwssite hoe die jongen van hier, Ian Thomas, ginds echt gelééfd wordt – in een busje van hier naar daar en dan wéér een signeersessie. Het maakt niet uit of je in de pop of in de rock zit, of je Ian Thomas of Marilyn Manson bent: dat is hoe die mallemolen werkt.
»Trouwens: als je net als Ian Thomas een nummer wilt maken met Snoop Dogg, moet je Snoop Dogg gewoon een cheque van 40.000 dollar sturen. Dan komt hij op je nummer rappen. Maakt niet uit wie je bent.»
HUMO Bedankt voor de tip. Uit nieuwsgierigheid: je zus Lotte Vanhamel haalde met haar band Hazy Hands in 2014 nog de finale van Humo’s Rock Rally. Maakt zij nog muziek?
Vanhamel «Lotte is nu vooral bezig met schilderkunst. Op dit moment werkt ze aan een tentoonstelling. Ha, luister, ‘Look at Us Now’ speelt op de radio (de afscheidssingle van Magnus, geschreven door Vanhamel, red.). Heb je die clip al gezien? Dat laatste beeld, die blik van CJ Bolland, net een droevig hondje: ‘That was it, guys.’»
HUMO Voor ook hier het doek valt: je favoriete plaat van 2017?
Vanhamel «De band Khruangbin vond ik wel goed. (Zoekt op zijn laptop) Ik heb deze zomer een playlist gemaakt voor op het terras, veel wereldmuziek.
Iets van dit jaar – shit, jong, ik ben zo slecht in die dingen. Schrijf maar op: weer veel naar Ravi Shankar geluisterd.»
‘Sciencing’ is uit bij Unday Records.
Millionaire speelt op 26 april in de Ancienne Belgique. Info & tickets: abconcerts.be
