Carrièremensen na kanker

Bron: De Standaard

Ze hadden of hebben een carrière om u tegen te zeggen. En ze kregen kanker. in het boek ‘Het kankerperspectief’ van Erik Van Vooren vertellen enkele leidinggevenden over hun strijd, en de lessen die ze kregen en willen doorgeven.
LOTTE DEBROUWERE

Sandra De Preter (54), voormalige ceo van de VRT

Getrouwd en moeder van twee zonen

Kreeg in 2013 de diagnose: hersentumor

Verloor een deel van haar zicht bij de operatie

‘Mijn kankerdiagnose was een van de zwaarste managementdossiers die ik op mijn tafel heb gekregen. Ik moest opnieuw leren stappen, zelfstandig eten, lezen, telefoneren… Alles eigenlijk. Na meer dan twee jaar kamp ik naast mijn visuele handicap nog altijd met vermoeidheid en concentratie­problemen. Het is een vervelende metgezel geworden.’

‘Elk nadeel heb se voordeel. En: Elke crisis is een kans. Het zijn waarheden als een koe, ingetrapte deuren. Maar sorry, er zijn geen positieve kanten aan kanker. Behalve dat het een leerzame levensles is.’

‘Vroeger haatte ik onzekerheid: ik dacht altijd in scenario’s. Ik besef nu dat die controledrang verstikkend kan zijn voor de creativiteit. Toen ik de toestemming gaf voor de delicate hersenoperatie, wist ik: vanaf nu heb ik geen controle meer. De controlefreak in mij moet loslaten. Vertrouwen hebben in wie je behandelt, is heel belangrijk.’

‘Ik ben ziek, dat weet ik, maar je moet niet altijd in diezelfde pot blijven roeren. We leven een zo normaal mogelijk leven. Ik heb dat moeten leren. Soms denk ik: Laten we alles achterlaten en op een eiland gaan zitten. Maar dat kan niet voor de kinderen. Dat is de essentie van aanvaarding: het erkennen, maar je er niet bij neerleggen. Sluit je ook niet op in je kommer en kwel.’

‘Kanker kleedt je uit, je ontdekt je ­ware ik. Je wordt je beter bewust van je echte drijfveren. En dat helpt je om scherpe keuzes te maken. De elementaire wetenschap dat iedereen op elk moment kan sterven, wordt concreet. Zo heb ik beslist dat ik niets meer tegen mijn zin doe. Enerzijds ben ik nu milder voor mensen die tegenslag hebben, anderzijds ben ik geneigd om tegen de anderen te zeggen: Cut the crap en kom naar de kern.’

‘Piekeren over het waarom, over wat je te wachten staat, helpt je niet vooruit. Je wordt er alleen maar depressief van. Overleven kun je alleen door elke dag te begroeten als een geschenk en voluit te genieten.’

‘Mijn functie loslaten was een groot en lang rouwproces. Niet alleen je ­gezondheid wordt aangevallen, ook je identiteit en wat je opgebouwd hebt. Het was altijd mijn diepere drijfveer om “iets te betekenen”. Kanker heeft me het inzicht gegeven dat “iets betekenen” veel waardevolle invullingen kan hebben die niet met status of publieke erkenning te maken hebben. Ik weet nu dat ik ook iemand kan zijn zonder die titel van ceo van de VRT op mijn naamkaartje.’

‘Veel managers zeggen wel: mijn ­familie is het belangrijkste. Maar als er gekozen moet worden, krijgt de job toch vaak voorrang. Ik ben trots op ons gezin en op hoe wij ons hier samen doorslaan. Vaak zeg ik tegen mijn man: Dit is klote, maar ik vind dat we het goed doen. Kanker is de ultieme relatietest. Maak daarom tijd om schoonheid te delen met mensen die je graag ziet.’

‘Ik heb geleerd bewuster te leven. Niet enkel te focussen op het doel, maar ook op de tocht. Als ik ga fietsen: niet enkel de kilometers malen, maar genieten van het licht, het landschap, de babbel met mijn vriendin. Als ik ­musiceer en huiskamerconcerten geef: niet per se perfect spelen, maar genieten van het samen muziek maken, van de perfecte harmonie op de slotnoot. Bij het zwemmen: niet alleen de baantjes tellen, maar ook af en toe naar de ­hemel kijken en ­beseffen: hier ben ik, ­levend onder de hemel, een wonder.’

‘Ik was altijd al een zorgzame leider, maar nu ben ik nog meer overtuigd van het belang daarvan. Zorgzaamheid doet niet alleen deugd, het is ook een investering die rendeert. Als leidinggevende zou ik nu nog meer zorgen voor mijn mensen. Wel veeleisend blijven, maar het ­anders verwoorden.’

‘Kanker leerde me wat de kern van het leven is: liefde, zorg dragen voor ­elkaar en genieten van schoonheid.’

Wouter Torfs (58), ceo Schoenen Torfs

Man van Annemie en vader van vier kinderen (22 tot 30 jaar oud)
Kreeg in 2014 nierkanker, een nier werd weggehaald

‘Wees content. Ik heb geleerd om dat sneller te zijn. De eerste boterham die je zelfstandig kunt eten na een operatie, smaakt duizend keer beter dan eentje die je rap tussen twee vergaderingen door verorbert. En ja, dat content zijn verwatert snel. Een mens is een gewoontedier. Maar toch. Het zit hem in kleine ­dingen. ’s Ochtends als mijn vrouw al is vertrokken naar het werk, beantwoord ik mijn mails terwijl ik geniet van mijn kop koffie en het zicht op de tuin. Vroeger had ik die tuin niet eens gezien. Of de verandering van de seizoenen. De rush nam me in beslag.’

‘Je wordt je plots bewust van dingen waar je voordien nauwelijks aandacht aan schonk. Je ontdekt in één klap dat je leven meer is dan je todolijst.’

‘Centraal in het leven is liefde en graag zien. Mijn vrouw en mijn kinderen zijn de basis van het leven. Niet wat er op je bankrekening staat, hoeveel winkels je hebt of hoeveel erkenning je in de pers krijgt. Vroeger vond ik mijn vrouw en kinderen een evidentie. Doodnormaal. Nu koester ik dat. Ook de menselijke relatie met collega’s is belangrijker geworden. Het is minstens even belangrijk als de resultaten, budgetten of doelstellingen van het bedrijf.’

‘Ik ga ook anders om met ziek personeel. Gezondheid is zo’n kostbaar goed, maar je bent je er niet van bewust. Tot het wegvalt, want dan stelt het alles in de schaduw. Vandaar de grote les: hou contact met de mensen die er door ziekte fysiek niet meer zijn. Wees niet bang om hen te bellen, zelfs als jij je er oncomfortabel bij voelt. Stap daar overheen, maak de verbondenheid tastbaar. Als iemand na een ­zware ziekte ­terugkomt, hou er dan rekening mee dat het misschien niet helemaal ­dezelfde persoon is die teruggekomen is.’

‘Door een week in het ziekenhuis te liggen, besef ik ook heel goed dat we een goed gezondheidssysteem hebben. Iedereen die in onze ziekenhuizen terechtkomt, krijgt de best denkbare zorgen, of je nu vermogend bent of het niet breed hebt. Dat is ongelooflijk als je het vergelijkt met wat in Amerika gebeurt.’

‘Eigenlijk is ziek zijn een cadeau voor mij geweest. Een cadeau op het niveau van ­bewustzijn. Je bent dankbaar voor dingen die vroeger doodgewoon en banaal waren. Het zijn plots momenten van schoonheid ­geworden. Elke dag zitten er ­momenten van schoonheid in je leven. Je moet het gewoon willen zien.’

‘En last but not least: de dood en de eindigheid is de essentie van het leven. Die eindigheid maakt dat het leven schoon is. Was het eindeloos, dan zou het niet kostbaar zijn. Probeer dus de dood niet uit je leven te gommen. Niet te beschouwen als een ongenodigde gast op je verjaardagsfeest. De dood hoort er gewoon bij. Wees daar bewust mee bezig. Als je dat doet, dan plaats je alles in perspectief. Een voorbeeld: de verkoop van de winkels was in september slecht, dat kwam ­omdat de zon scheen. Tien jaar geleden lag ik daar wakker van. Nu niet meer.’